Pas puthjes së tij, pa pëlqimin e futbollistit Jenni Hermoso, FIFA ishte e shpejtë për të pezulluar Luis Rubiales - ish-kryetarin e Federatë Spanjolle të Futbollit.
Vendimi i saj parimor, në përputhje me Kodin Disiplinor të FIFA-s, për ta bërë këtë u shpall zyrtarisht më 23 gusht dhe vetëm disa ditë pas sulmit seksual.
Njoftimi theksonte se pezullimi i Rubiales, përveç disiplinimit të ish-trajnerit, ishte për të mbrojtur “të drejtat themelore të lojtares së kombëtares së futbollit znj. Jennifer Hermoso dhe urdhrin e mirë të procedurave disiplinore [FIFA] përpara këtij organi disiplinor”.
Sigurisht që nuk ka asgjë të kundërshtueshme për këtë kur merret parasysh vetëm. FIFA, ashtu si çdo ent sportiv me përgjegjësi morale, ka detyrimin të mbrojë të drejtat e të gjithë lojtarëve të saj (në rastin e Hermoso, konkretisht, nga dëmtimi seksual), si dhe integritetin ose “rendin e mirë” të mjeteve nëpërmjet të cilave në fakt e bën këtë.
Kur nuk arrin ta bëjë këtë, shkeljet e të drejtave të njeriut lejohen të ndodhin pa u mbajtur përgjegjës përgjegjësit për to.
FIFA, në disiplinimin e Rubiales dhe gjithashtu duke lëvizur shpejt për të adresuar një mori shkeljesh të tjera të të drejtave të njeriut në kujtimet e fundit, mund të duket se nuk po e bën këtë. Megjithatë, kjo vihet menjëherë në pikëpyetje kur merret parasysh dështimi i vazhdueshëm i FIFA-s për të disiplinuar Izraelin për sulmet e tij të vazhdueshme, përfshirë ato që kanë qenë fatale, kundër futbollistëve palestinezë.
Siç vërejnë organizatat e të drejtave të njeriut Friends of Sabeel dhe Just Peace Advocates, Izraeli – në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar – pengon lëvizjet dhe udhëtimet e ekipeve palestineze të futbollit, parandalon ndërtimin e objekteve të futbollit palestinez në Bregun Perëndimor të pushtuar dhe arreston (pa shkak) futbollistët palestinezë.
Në dhjetor të vitit të kaluar, forcat izraelite – gjatë një bastisjeje në Nablus – qëlluan për vdekje një futbollist të tillë, përkatësisht Ahmad Atef Daraghmeh. Zjarri i drejtpërdrejtë goditi fillimisht këmbën e tij (përveç goditjeve shtesë në shpinë), ndoshta çuditërisht pasi kjo mund të ketë qenë një përpjekje tjetër e Izraelit për t’i dhënë fund një karriere tjetër futbolli, nëse Daraghmeh i kishte mbijetuar sulmit.
Ashtu si në vitin 2009 kur Izraeli ndaloi, burgosi dhe torturoi ilegalisht futbollistin palestinez 14-vjeçar Mahmoud Sarsak, FIFA nuk bëri asgjë për ta mbajtur Izraelin përgjegjës për vdekjen e Daraghmehit. Kjo do të përfshinte sanksionimin e ekipeve të saj kombëtare dhe/ose të tjera të FIFA-s, duke i penguar ata të luajnë në ndonjë turne të FIFA-s derisa të paktën të përputhet me standardet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.
Si fillim kjo do të kërkonte që Izraeli t’i jepte fund pushtimit të paligjshëm prej dekadash të territoreve palestineze. Është vendi ku Izraeli jo vetëm që ushtron dhunë dhe abuzim kundër futbollistëve palestinezë, por edhe popullatës palestineze në përgjithësi. Kjo pa dyshim përfshin një histori të gjatë abuzimesh seksuale dhe të tjera kundër grave palestineze nga ushtria izraelite – poshtërimi i kohëve të fundit i grave palestineze të zhveshura në Hebron është vetëm një shembull.
Gjithashtu, shtrohet pyetja: Çfarë ka bërë FIFA për këto gra? A janë gratë spanjolle apo më gjerësisht evropiane më të rëndësishme, sipas FIFA-s, sesa gratë palestineze?
Pyetjet janë të rëndësishme sepse FIFA disiplinon vendet brenda ligës së saj për atë që ndodh jashtë fushës dhe jo vetëm në të. Kjo është arsyeja pse, për shembull, Rusisë i është ndaluar të marrë pjesë në turnetë e FIFA-s pasi ka nisur një fushatë ushtarake në Ukrainë. Në kujtesën më pak të fundit, Afrika e Jugut, për shkak të sistemit të saj të mëparshëm të aparteidit (të rrënjosur me kushtetutë) anti-zezake dhe Jugosllavisë, për dhunën që shkaktoi në Ballkan (fillimi i viteve ‘90), u ndaluan të marrin pjesë në turnetë e FIFA-s.
Nuk ka asnjë tregues se FIFA po i merr më seriozisht të drejtat e njeriut. Marsin e kaluar, ajo ndëshkoi Indonezinë për ndalimin e skuadrës së futbollit të Izraelit që të marrë pjesë në Kupën e Botës për meshkuj U-20 [FIFA] të këtij viti. Nga ana tjetër, FIFA vendosi që Indonezia të mos ishte më mikpritëse e turneut. Përtej Indonezisë, vendime të tilla janë krijuar për të dekurajuar vendet e tjera që të veprojnë në mënyrë të ngjashme dhe kështu mbron më tej Izraelin që të mos disiplinohet ose ndëshkohet gjithashtu prej tyre.
Të mbash, siç reflektohet nga “qasja e të drejtave të njeriut” të FIFA-s, që t’i respektojë të drejtat e tilla do të thotë se e bën pikërisht këtë. Ju nuk i injoroni ose i mbyllni sytë ndaj tyre, qoftë kundër grave, palestinezëve, pakicave etnike, komuniteteve fetare etj. Ju u drejtoheni atyre kokë më kokë dhe, ndër të tjera, ndihmoni që fajtorët të përgjigjen për ta.
Në të njëjtën mënyrë dhe duke folur për universalitetin e të drejtave të njeriut, ju nuk mund të jeni për të drejta të tilla ndonjëherë – si kur mund të jetë, të themi, ekonomikisht e përshtatshme – dhe jo të tjera. Ju dëshironi që të gjithë, kudo t’i kenë ato.
Megjithëse vendimi i FIFA-s për të pezulluar Rubiales është i lavdërueshëm, për aq sa ai dërgon mesazhin se nuk toleron dhunën seksuale ose abuzimin ndaj grave, ai nuk garanton që FIFA është në tërësi një organizatë progresive. Derisa të jetë pjesë e lëvizjes më të madhe ndërkombëtare për të çliruar Palestinën nga pushtimi izraelit, në vend që të akomodojë ekipet e futbollit izraelit në turnetë e tij, është drejtpërdrejt bashkëpunëtor në normalizimin e dhunës kundër palestinezëve.
Loja e bukur meriton më mirë.
Autor: Paul Salvatori është kryeredaktor në TRT World.
