Sulmet e Amsterdamit: Pse mediat perëndimore e kuptuan kaq keq? / Photo: AA

Gjatë ndeshjes Maccabi Tel Aviv-Ajax në Amsterdam, kryeqyteti holandez, tifozët izraelitë - disa prej të cilëve janë ish ose ushtarë aktualë izraelitë - u përfshinë në provokime të shumta, megjithatë mediat perëndimore fajësuan kryesisht grupet pro-palestineze për ndeshjen paraprake dhe dhunën pas ndeshjes.

Pavarësisht se pretendojnë të ofrojnë raportime neutrale dhe të balancuara për çështje komplekse sociale, ekonomike, politike dhe kulturore, mediat perëndimore, duke përfshirë Wall Street Journal dhe New York Times, publikuan mbulim të njëanshëm si Thirrjet për "Gjuetinë e Hebrenjve" paraprinë sulmet në Amsterdam dhe Kaos, provokime dhe dhunën: Si u zhvilluan sulmet ndaj tifozeve izraelitë të futbollit.

Për raportimin e tyre mbi dhunën e shkaktuar nga tifozët e Maccabi-t, asnjëri artikull nuk intervistoi protestues holandez pro-palestinez. Në vend të kësaj, në të dy artikujt përmendën të njëjtin tifoz izraelit, Ofek Ziv, "një këshilltar financiar nga Petah Tikva".

Është e habitshme që dy mediat amerikane duhet të mbështeten në një burim izraelit për dy artikuj të ndryshëm mbi të njëjtën temë.

“Mediat injoruan sjelljen kriminale të huliganëve izraelitë dënuan vetëm kundër-reagimin. Duke vepruar kështu, mbështetësit izraelitë u portretizuan qëllimisht si 'turistë të pafajshëm'. Kjo çoi në shumë zemërim në mesin e popullsisë (holandeze)”, thotë Arnoud van Doorn, një ish-anëtar i Partisë së Lirisë Holandeze të ekstremit të djathtë (PVV).

Van Dorn, i cili u largua nga PVV në 2011 dhe u konvertua në Islam vitin e ardhshëm, sugjeron se incidentet e dhunshme mund të jenë "koordinuar" me qeverinë holandeze, e cila dënoi vetëm grupet pro-palestineze duke arrestuar 62 persona mes të cilëve "nuk kishte asnjë huligan izraelit”. Në mënyrë paradoksale, një gjykatë holandeze ndaloi protestat pro-palestineze pas sulmeve në Maccabi.

“Funksioni kryesor i medias perëndimore është të sajojë një gënjeshtër groteske, në këtë rast se pro-palestinezët 'sulmuan hebrenjtë' në Lindjen e Mesme dhe Azinë Perëndimore”, thotë për TRT World, Arnold August, një autor dhe gazetar me bazë në Montreal.

Si van Doorn, ashtu edhe Augusti vlerësojnë rolin e platformave të pavarura gazetareske dhe mediave sociale në zbulimin e asaj që ndodhi me të vërtetë në Amsterdam. Platformat si Bender, të drejtuara nga një adoleshent holandez 14-vjeçar, kapën pamjet e tifozëve të Maccabit që kryenin sulme të dhunshme në të gjithë qytetin.

Video të shumta tregojnë tifozët e Maccabi Tel Aviv që kapin një flamur palestinez nga një dritare apartamenti dhe më vonë e djegin atë në sheshin e qytetit, ndërsa shumë huliganë izraelitë brohoritnin slogane fyese anti-arabe dhe anti-palestineze si “Le të fitojë IDF-ja. F- arabët!” dhe "F= Palestinë".

Falë platformave të pavarura mediatike si Bender dhe Left Laser, "e vërteta doli në shesh", tha van Doorn për TRT World. "Nëse nuk do të ishte për Bender dhe media të tjera të ngjashme, ne nuk do të kishim qenë në dijeni të asaj që ndodhi", shton August, i cili punoi pa u lodhur për të zbuluar dhunën e shkaktuar nga Maccabi në mediat sociale javën e kaluar.

“Më shumë se tifozët e Maccabit, fajtorët e vërtetë të kësaj jave kanë qenë mediat. Një media që do të na thoshte se qielli ishte i kuq nëse do të ishte në interesat e Izraelit”, shkroi në X, Rivkah Brown, një gazetare në Novara Media.

Cemil Yilmaz, një psikolog social dhe ndërkulturor me bazë në Amsterdam, i sheh mediat perëndimore si thellësisht problematike. “Nuk mund t’i quash më këto media organizata ‘media’. Ata janë aq të njëanshëm sa nuk e bëjnë as punën e tyre.”

'Gjuetia e hebrenjve' narrativ i kontestuar

Pavarësisht nga provat e rëndësishme, media perëndimore këmbënguli që ngjarjet në Amsterdam t'i inkuadronin si një rast antisemitizmi dhe jo si një rast të fashizmit izraelit.

Kjo ishte përkundër raporteve që tregojnë se shumë tifozë të Maccabi-t, të cilët ishin "të armatosur me shkopinj, tuba hekuri dhe zinxhirë", po zhvillonin një trazirë të organizuar në qendër të Amsterdamit, dhe sipas Van Doorn dhe August, ata janë ushtarë aktualë dhe të kaluar të Izraelit, përfshirë agjentë të Mossad-it.

Megjithatë, artikulli i WSJ vazhdoi të paraqesë përleshjet si kryesisht antisemitike duke i quajtur ato një "Gjueti Hebrenjsh", ndonëse gazeta duket se e ka pranuar faktin se përplasjet me izraelitët "ndodhen pasi u shpërndanë video online që tregonin tifozë të Maccabi-t që po tërhiqnin një flamur palestinez dhe këndonin rreth luftës së Izraelit kundër Hamasit në Gaza." Policia e Amsterdamit gjithashtu konfirmoi të dyja provokimet nga tifozët izraelitë.

Arnold August sugjeron që të ashtuquajturit tifozë të Maccabi-t kishin një axhendë të veçantë me kaosin e tyre të krijuar në të gjithë kryeqytetin holandez, duke synuar "t'i dërgojnë mesazhin Izraelit se 'hebrenjtë nuk janë të sigurt në Evropë'", për të frenuar emigracionin nga shteti sionist në pjesë të tjera të botës për shkak të luftës së saj të vazhdueshme kundër Gazës, e cila kohët e fundit është shtrirë edhe në Libanin fqinj.

Van Doorn argumenton se historia e "Gjuetisë së Hebrenjve" u paraqit për të krijuar një imazh të rremë të myslimanëve në Holandë si "urdhërues të dhunshëm të urrejtjes ndaj hebrenjve", duke mundësuar kështu mundësinë e krijimit të një baze për legjislacion të ri anti-mysliman në vend.

Partia e ekstremit të djathtë PVV, e lidhur ngushtësisht me qeverinë e Netanyahu-t në Izrael, është pjesë e koalicionit qeveritar holandez dhe mbështet gjenocidin izraelit në Gaza. Mbulesa e mediave perëndimore mbi incidentet e shkaktuara nga tifozët e Maccabi-t "ka treguar përsëri fytyrën e saj të vërtetë sioniste," shton ai.

Raportimi selektiv i NYT

The New York Times e përshkroi ngjarjen si "Sulme antisemitike ndaj tifozëve izraelitë të futbollit", ndërsa përmendi, kalimthi, se makina e një taksisti mysliman ishte sulmuar ndërsa ai po hynte brenda, nga tifozë izraelitë një natë para ndeshjes.

"Një video nga kamera e makinës së taksistit të mërkurën, e verifikuar nga The Times, tregon një burrë që godet makinën me një objekt të gjatë. Shefi i policisë gjithashtu tha se një taksi ishte dëmtuar atë natë," raportoi NYT, duke përdorur një gjuhë të paqartë që nuk theksonte se tifozët e Maccabi-t ishin ata që sulmuan.

Sipas Yilmaz, shumica e shoferëve të taksive në Amsterdam kanë trashëgimi turke ose marokene. “Shoferët e taksive myslimanë ndonjëherë kanë një flamur të vogël palestinez apo diçka tjetër, që simbolizon kauzën palestineze që mund të ketë shkaktuar një grindje me tifozët e Maccabi-t,” tha ai për TRT World. Myslimanët përbëjnë gati 13 për qind të popullsisë së kryeqytetit holandez.

Pas sulmit ndaj kolegut të tyre nga tifozë të pakënaqur të Maccabi-t, taksistët organizuan veten për t'u mbrojtur nga dhuna në rritje nga tifozët izraelitë. Pas sulmit të verifikuar nga policia ndaj taksistit, disa përleshje ndodhën mes taksistëve myslimanë dhe tifozëve izraelitë, sipas raporteve të ndryshme.

Video e fshirë dëshmi

Dhunë nga tifozët e Maccabi-t ndodhi jo vetëm para, por edhe pas ndeshjes së futbollit, e cila përfundoi me një fitore 5-0 për Ajax-in. Annet de Graaf, një fotografe me bazë në Amsterdam, dokumentoi dhunën pas ndeshjes, duke kapur pamje të rreth 150-200 tifozëve të Maccabi-t që po linin stacionin qendror, duke vrapuar drejt Hotelit Victoria dhe sulmuar vendasit. Ajo e postoi videon e saj në X dhe ia shiti atë Reuters.

Por përsëri, mediat perëndimore e keqinterpretuan kontekstin e videos. Media të tilla gjermane si Bild dhe ARD, një transmetues kryesor, fillimisht raportuan se videoja tregonte tifozët e Maccabi-t duke u sulmuar nga tifozët vendas. Megjithëse de Graaf kontaktoi këto media, duke i shtyrë disa prej tyre të korrigjonin raportimin e tyre, të tjerat thjesht e fshinë videon.

Sky News, një transmetues britanik, gjithashtu fshiu një video që tregonte dhunën nga tifozët e Maccabi-t, duke ekspozuar më tej përçarjen e mbulimit të mediave perëndimore për ngjarjet që përfshijnë shtetin sionist dhe qytetarët e tij.

"Pikërisht si Partia Demokratike, mediat liberale duan të fajësojnë të tjerët për mosbesimin e publikut ndaj tyre: robotët rusë, Tucker Carlson dhe, natyrisht, populizmi. Ato kanë vetëm veten për të fajësuar, dhe mashtrimin ndaj një publiku që falë mediave sociale mund ta identifikojë menjëherë gënjeshtrën e tyre," shkroi Brown në X.

Murat Sofuoğlu

TRT World