Parandalimi i puçit: 8 vjet nga rezistenca historike e popullit turk.     /Foto: AA Archive

Organizata terroriste Fetulla (FETO) që nga themelimi i saj ka përdorur të gjitha mjetet për të depërtuar në çdo pore të shtetit turk dhe më në fund tentoi të kryente një grusht shteti natën e 15 korrikut 2016, kur të gjithë aktivitetet e saj të paligjshme dhe të pabesë që kryheshin nën maskën e të ashtuquajturit “xhemat”.

Pikërisht tetë vjet më parë, terroristët e FETO-s rrokën armët në një përpjekje të pabesë për të rrëzuar qeverinë e zgjedhur ligjërisht të Türkiyes.

Fitorja e Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AK Parti) në pushtet me 49 për qind të votave të fituara në zgjedhjet e përgjithshme të 1 nëntorit 2015 shkaktoi panik të madh në radhët e FETO-s.

Duke ditur se qeveria, e cila u rikthye në pushtet, me vendimet e Këshillit të Lartë Ushtarak (YAS) do të shkarkonte nga ushtria pjesëtarët e infiltruar të FETO-s, organizata terroriste u trondit nga vendimi i atëhershëm i Kryeprokurorit publik në Izmir për të urdhëruar masën e paraburgimit ushtarëve të tillë, duke përfshirë gjeneralët.

Pas komploteve të shumta si rasti i përgjimeve masive të zyrtarëve të lartë, duke kërkuar marrjen në pyetje të kreut të Shërbimit Informativ Kombëtar (MIT) Hakan Fidan, ndalimin e kamionit MIT në jug të Türkiyes, FETO-ja kuptoi se nuk mund të detyronte më qeverinë e Türkiyes për të bërë një hap prapa, ndaj vendosi të bënte një grusht shteti si mjetin e fundit.

Urdhri për tradhti erdhi nga lideri i FETO-s.

Lideri i organizatës terroriste FETO, Fetulla Gylen, ka qëndruar para kamerave më 19 mars 2016 dhe ka dërguar mesazhe që më vonë do të konstatohet se u janë drejtuar atyre që organizuan tentativën për grusht shteti ushtarak.

Përkatësisht, ai tha se po fliste “në emër të banorëve të Kapadokisë”, dhe nga hetimet u konstatua se ky kod i referohej ushtarëve që kryen tentativën për grusht shteti ushtarak më 15 korrik.

Sipas këtij udhëzimi të liderit terrorist, anëtarët e degëve civile dhe ushtarake të FETO-s përfunduan përgatitjet për grushtin e shtetit në gjithë Türkiyen dhe filluan të prisnin orën e ekzekutimit, e cila duhej të ishte ora 03:00 e datës 16 korrik 2016.

Megjithatë, disa orë para tentativës për tradhti, një pilot major i helikopterit shkoi në Drejtorinë e Organizatës Kombëtare të Inteligjencës (MIT) dhe njoftoi se FETO po planifikonin të ndalonin kreun e MIT-it Hakan Fidan.

Kreu i MIT-it në atë kohë, sot ministri i Jashtëm, Fidan, ia ka përcjellë këtë informacion shefit të dytë të Shtabit të Përgjithshëm në atë kohë, gjeneralit Yasar Guler dhe më pas ka dërguar ndihmësin e tij në Shtabin e Përgjithshëm për të përcjellë detajet.

Pas bisedës me zyrtarin e MIT-it, gjenerali Guler i ka përcjellë përmbajtjen e takimit edhe shefit të atëhershëm të shtabit të përgjithshëm, gjeneral Hulusi Akar.

Më pas gjenerali Akar urdhëroi Qendrën Operacionale të Forcave të Armatosura Turke të kthejë avionin në baza dhe të mbyllë hapësirën ajrore për fluturimet.

Përveç kësaj, Akar urdhëroi komandantin e Korpusit të 4-të, gjenerallejtënant Metin Gurak, të parandalonte vendosjen e mjeteve të blinduara nga Komanda dhe Divizioni i Trajnimit të Blinduar të Etimesgut dhe dërgoi komandantin e atëhershëm të ushtrisë tokësore, gjeneralin Salih Zeki Çolak, në Aviacionin Tokësor për të parandaluar fluturimet me helikopterë.

Puçistët kapën Akarin

Në të njëjtën kohë, ish-shefi i shtabit të gjeneral Guler, nënkoloneli Bunyamin Tuner, i përcolli ish-shefit të Departamentit të Planifikimit dhe Menaxhimit të Personelit të Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral brigade Mehmet Partigoc, se shefi i MIT Fidan kishte folur me Akar.

Në mesin e puçistëve filloi të qarkullonte informacioni se Çolaku kishte shkuar në Komandën e Aviacionit Tokësor pas takimit mes Akarit dhe Fidanit.

Më pas përpjekja për grusht shteti, e cila ishte planifikuar të fillonte në orën 03:00 të 16 korrikut, u zhvendos në orën 20:30 të 15 korrikut me miratimin e Adil Oksuzit dhe liderëve të tjerë civilë të FETO-s që do të udhëheqin grushtin e shtetit në bazën ajrore Akinci.

Menjëherë pas dhënies së urdhrit për tentativën e grushtit të shtetit, 33 beretë burgundy me pajisje të përzgjedhura nga Komanda e Forcave Speciale (OKK) janë mbledhur në bazën ajrore Akinci dhe kanë shkuar në Shtabin e Përgjithshëm.

Ish-shefi i Departamentit të Strategjisë së Shtabit të Përgjithshëm Gjeneral Major Mehmet Disli, Kryekëshilltari i Shefit të Shtabit të Përgjithshëm Kol Orhan Yikilkan, gjeneral brigade Mehmet Partigoc dhe shefi i shtabit të përgjithshëm kolonel Ramazan Gozel u mblodhën për të organizuar një përpjekje për grusht shteti në Shtabin e Përgjithshëm.

“Komandant, operacioni po fillon, ne do t'i udhëheqim të gjithë, batalionet dhe brigadat janë në rrugë, do ta shihni shpejt”, janë fjalët që Akaru i tha Dislit dhe kështu i shpalli grushtin e shtetit.

"Për çfarë po flet? Për çfarë operacioni? Jeni maniak? “Mos guxo”, iu përgjigj Akar fjalëve të Dislit.

Duke kuptuar se nuk mund ta bindte Akarin, Disley urdhëroi ekipin që priste jashtë zyrës të ndërhynte.

Gozel, Yikilkan, ish-nënkoloneli Levent Turkkan, ish kapiteni Serdar Tekin dhe ish rreshter-major Abdullah Erdogan kapën gjeneralin Akar.

Njoftimi për tradhti u dërgua në shtab

Me udhëzimet e puçistëve në seli, komandanti i Brigadës së 58-të të Artilerisë, ish-gjeneral brigade Murat Aygun, i vendosur në Polatli, urdhëroi që automjetet, përfshirë raketahedhës, të vendoseshin nga kazermat për të marrë kontrollin e pikave kritike në Ankara.

Njoftimi i parë për tentativën për tradhti, i titulluar "Alarmi përgatitor dhe dislokimi i njësisë", u dërgua përmes Sistemit të Shpërndarjes së Mesazheve dhe Dokumenteve të Shtabit të Përgjithshëm (MEDAS).

Puçistët u dorëzuan trupave të ashtuquajturën Lista e detyrave dhe emërimeve ushtarake përmes MEDAS-it.

Pas këtij mesazhi, puçistët lëshuan një urdhër të dytë me të njëjtin sistem për “Futjen e mjeteve të blinduara luftarake” për të pushtuar rrugët dhe kryqëzimet kritike në qytete dhe institucione publike.

Puçistët, duke dërguar mesazhe njëri pas tjetrit nëpërmjet MEDAS-it, urdhëruan ushtarët jashtë kazermës të bashkoheshin me trupat e tyre në orën 21:53.

Duke vepruar në lidhje me këtë, puçistët kapën Qendrën e Koordinimit të Fatkeqësive (AKOM) në Kagithane, e njohur si "syri i Istanbulit".

Bulent Aydin, truproja e komandantit të ushtrisë tokësore Çolak, u vra nga puçistët në Shtabin e Përgjithshëm dhe njihet si martiri i parë i 15 korrikut.

Bllokada e urës

Avionët luftarakë F-16 u ngritën nga baza ajrore Akinci dhe filluan të fluturojnë jashtëzakonisht poshtë mbi Ankara.

Kanalet e lajmeve raportuan për aktivitetet ushtarake në orën 22:28.

Televizionet njoftuan “thyerje” se ushtarët bllokuan urat e Istanbulit mbi Bosfor, përkatësisht urën e Bogaziqit dhe urën “Fatih Sulltan Mehmet”.

Kryeministri i atëhershëm i Türkiyes, Binali Yildirim, ka telefonuar në programin NTV më 23.02.

“Qeveria që përfaqëson kombin është në detyrë. Ata që bënë këtë përpjekje, ata që bënë këtë çmenduri, ata që u përfshinë në këtë akt të paligjshëm do të paguajnë çmimin më të lartë”, tha Yildirim.

Prokuroria kryesore publike në Ankara nisi një hetim për tentativën për grusht shteti më 23.05.

Pilotët puçistë bombarduan qytetet

Pilotët e grushtit të shtetit Mehmet Cetin Kaplan dhe Ertan Koral bombarduan Departamentin e Aviacionit të Drejtorisë së Përgjithshme të Sigurisë në Golbasi. Në sulm, shtatë policë u vranë dhe pesë policë u plagosën.

Në orën 00:01, ish-pilotët, kapitenët Ugur Uzunoglu dhe Huseyin Turk sulmuan Departamentin e Veprimeve Speciale të Drejtorisë së Përgjithshme të Sigurisë në Golbasi. Një civil dhe 43 policë u vranë, ndërsa 36 policë u plagosën.

Helikopterët e kontrolluar nga puçistët skanuan kompleksin e MIT në Yenimahalle.

Ish-nënkoloneli Umit Gencer mori TRT-në dhe lexoi shpalljen e grushtit të shtetit.

Deklarata që ndryshoi rrjedhën e natës

Presidenti turk Recep Tayyip Erdoğan u shfaq në programin CNN Turk në orën 00:24 dhe mbajti një fjalim historik që ndryshoi rrjedhën e tentativës për grusht shtet.

“Unë e ftoj kombin tonë në sheshe”, tha Erdoğan.

Nga të shtënat me armë ndaj qytetarëve që protestuan kundër puçistëve para selisë së Komandës së Përgjithshme të Xhandarmërisë, mbetën të vrarë nëntë persona dhe dhjetëra të plagosur.

Pilotët e grushtit të shtetit Mehmet Yurdakul dhe Ilhami Aygul bombarduan Drejtorinë e Sigurisë në Ankara në orën 00:56.

Dhjetë minuta më vonë, ish-piloti Mustafa Ozkan bombardoi vendin për herë të dytë. Në sulm, dy persona humbën jetën dhe 39 u plagosën.

Halisdemir qëlloi gjeneralin e grushtit të shtetit

Avioni i gjeneral brigade puçist Semih Terzi, i cili u ngrit me forcat speciale nga Dijarbakiri, u ul në aeroportin Etimesgut në orën 01:13.

Komandanti i forcave speciale në atë kohë, gjenerallejtënant Zekai Aksakalli, arriti të marrë me telefon komandantin Omer Halisdemir dhe i kërkoi atij që të neutralizonte gjeneralin puçist Terzi.

Terzi, i cili me ushtarët nën komandën e tij erdhi në komandën e regjimentit të aviacionit special Etimesgut, shkoi me helikopter në selinë në Golbası për të marrë komandën e skuadrës speciale të OKK-së në orën 02:14.

Në hyrje të selisë e ka pritur Halisdemir dhe e ka qëlluar, i cili ka fituar epitetin e heroit të kombit turk.

Halisdemir u vra në zjarrin e hapur nga Terzi dhe disa nga ushtarët që erdhën me të nga Dijarbakiri.

Bombardimi i Parlamentit

U vranë 36 qytetarë që protestonin kundër tentativës për grusht shteti para Shtabit të Përgjithshëm. Puçistët i tërhoqën zvarrë trupat e disa dëshmorëve nëpër tokë dhe i lanë para selisë.

Puçistët, të cilët u përpoqën me të gjitha mjetet të thyenin rezistencën e qytetarëve, bombarduan edhe ndërtesën e Kuvendit të Madh Kombëtar të Republikës së Türkiyes. Sulmi F-16 u krye nga ish-pilotët Hasan Husnu Balikci dhe Ugur Uzunoglu dhe 32 persona u plagosën në sulm.

Qytetarët kanë liruar selinë e TRT në orën 03:00. Ajo shtëpi mediatike iu kthye transmetimit normal, ndërsa puçistët u dorëzuan në polici.

Piloti i grushtit të shtetit Huseyin Turk hodhi katër bomba në objektet e TURKSAT në periudhën 03.14 dhe 03.19 për të ndërprerë transmetimin televiziv.

Me kalimin e orëve, njerëzit që mbushën sheshet dhe rrugët me ftesë të presidentit Erdoğan shkaktuan gjithnjë e më shumë panik te puçistët.

Menjëherë pasi ekipet e operacioneve speciale të policisë çliruan kullën e kontrollit nga puçistët, avioni ATA me presidentin turk Erdoğan u ul në aeroportin Ataturk në Istanbul, ku u prit nga mijëra qytetarë.

Pas zhvillimeve në Istanbul, puçistët bombarduan sërish ndërtesën e parlamentit turk.

Ish-piloti kapiten Huseyin Turk ka vënë në shënjestër parlamentin me një avion F-16 në orën 03:24 dhe 03:25.

Në mes të luftës, që u zhvillua kundër puçistëve nga qytetarët në rrugë dhe ushtarët patriotë në kazermë, në orën 04:00 Prokuroria kryesore Publike në Ankara nxori një vendim për ndalimin e anëtarëve të gjyqësorit të lidhur me FETO-n, anëtarë të të ashtuquajturit Këshilli për Paqen në Atdhe dhe pjesëmarrës në tentativën për grusht shtet. Në horizont duket fundi i grushtit të shtetit

Në orën 06:19, ish-piloti, Toger Muslim Macit hodhi dy bomba në kryqëzimin përballë kompleksit presidencial në Ankara. Në sulm mbetën të vrarë 15 qytetarë dhe u plagosën shtatë.

Shefi i departamentit të TEM Turgut Aslan dhe truproja e tij Hasan Gulhan, të cilët u ndaluan në Komandën e Përgjithshme të Xhandarmërisë, u nxorën nga ndërtesa me duar të lidhura dhe sy të lidhur dhe ish-koloneli puçist Erkan Okrem i qëlloi në kokë. Aslan u plagos rëndë dhe Gulhan u vra.

Kryeministri Yıldırım autorizoi gjeneral-lejtnant Ziya Kemal Kadioglu të rrëzonte aeroplanët që fluturonin nën kontrollin e puçistëve.

Duke kuptuar se përpjekja për të përmbysur qeverinë legjitime në Turkiye kishte dështuar, puçistët në Urën e Bosforit në Istanbul u dorëzuan para forcave turke.

Në orën 08:26, shefi i Shtabit të Përgjithshëm Akar, i cili mbahej rob nga puçistët, u transferua me helikopter nga baza ajrore Akinci në Pallatin Çankaja.

Me urdhër të presidentit turk Erdoğan dhe ministrit të atëhershëm të Mbrojtjes Kombëtare, Fikri Isik, pista kryesore e bazës ajrore Akinci u vu në shënjestër për të penguar veprimet e mëtejshme të avionit në duart e puçistëve.

Në orën 12:57, kryeministri Yıldırım iu drejtua publikut dhe tha se përpjekja për grusht shteti ishte shtypur. Në konferencën për shtyp ishin të pranishëm edhe ministri Isik dhe gjenerali Akar.

Përpjekja e pabesë për grusht shteti në Türkiye u pengua dhe u parandalua nën udhëheqjen e Presidentit Erdoğan, falë përpjekjeve të kombit dhe forcave patriotike të sigurisë të atij vendi.

Populli turk, i cili tregoi një shembull të rrallë në historinë e rezistencës ndaj puçistëve, në atë natë të errët u kujdes për pavarësinë dhe të ardhmen e vendit të tij.

Hetimi zbuloi se rreth 9.000 ushtarakë, 35 avionë, 37 helikopterë, 246 automjete të blinduara, duke përfshirë 74 tanke dhe rreth 4.000 copë armë të lehta u përdorën në përpjekjen për grusht shteti.

Nga civilët, policët dhe ushtarët që luftuan në atë natë të errët për të nxjerrë në dritë Türkiyen, 251 ranë dëshmorë, duke përfshirë 150 në Ankara, 99 në Istanbul dhe dy në Mugla.

FETO-ja, rrezik për të gjitha vendet në të cilat vepron

Organizata terroriste Fetulla (FETO) është përgjegjëse për tentativën e përgjakshme të grushtit të shtetit në Türkiye natën e 15 korrikut 2016.

Është një organizatë terroriste e udhëhequr nga Fetulla Gylen, i cili jeton në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ekstradimin e të cilit Türkiye e ka kërkuar zyrtarisht nga ShBA-ja.

Për vite me radhë, anëtarët e asaj organizate terroriste avancuan në shërbim duke manipuluar provimet, duke u infiltruar kështu në institucionet e shtetit. Më pas, fillimisht në dhjetor 2013, mbështetësit e FETO-s në gjyqësorin e Türkiyes u përpoqën të ndjekin penalisht shumë zyrtarë të rangut të lartë me një gjyq të montuar për korrupsion të dyshuar.

Disa vite më vonë, pasoi një tentativë e përgjakshme për grusht shteti nga terroristët e FETO-s, pra një përpjekje për grusht shteti të kryer nga oficerët që FETO-ja kishte depërtuar në ushtrinë turke.

Hetimi për organizatën terroriste FETO tregoi se është një rrjet global që përbën rrezik jo vetëm për Türkiyen, por edhe për çdo vend tjetër ku ajo është aktive. Këtë e kanë theksuar disa herë zyrtarët turq. Gjatë tentativës për grusht shteti në Türkiye, 253 humbën jetën dhe më shumë se 2.730 njerëz u plagosën.


TRT Balkan / agjencitë