Çlirimi i Munbixhit shënon një moment historik të rëndësishëm në fushatën e Ushtrisë Kombëtare Siriane (SNA) kundër PKK/YPG-së, me mbështetjen e Türkiyes që i jep një goditje vendimtare grupit terrorist në perëndim të lumit Eufrat.
Çliruar pas një operacioni të bashkërenduar, kapja e qytetit verior të Sirisë çmontoi një bastion të madh të grupit, i cili kishte mbajtur zonën që nga viti 2016.
Përpjekja çlirimtare, e quajtur Operacioni Agimi i Lirisë, e thekson rëndësinë e rajonit.
Abdurrahman Mustafa, udhëheqës sirian i opozitës, e quajti rimarrjen e Munbixhit një "hap të ri në ri-lehtësimin e sovranitetit të Sirisë".
Për Türkiyen, operacioni nuk është vetëm një përfitim territorial; ai eliminon atë që Ali Burak Daricili, ekspert i sigurisë dhe inteligjencës në Universitetin Teknologjik të Bursës, e quajti "kërcënim serioz terrorist" kundër kufijve të tij.
Duke theksuar se perëndimi i lumit Eufrat është pastruar plotësisht nga elementët e PKK/YPG-së, Daricili tha se ka ofruar mbështetje psikologjike për Türkiyen dhe SNA-në.
"Munbixhi ka qenë qendra e sulmeve terroriste të PKK-së të kryera gjatë tri viteve të fundit duke përdorur paramotorë për të kaluar në Türkiye", tha Daricili.
Një rreth shtrëngues
Më 27 nëntor, me rënien e regjimit të Bashar al-Assadit, PKK/YPG-ja mori kontrollin e vendbanimeve kryesore lindore të braktisura nga forcat e regjimit.
Megjithatë, forcat fisnore nga Deir ez-Zor, në bashkëpunim me grupet opozitare që përmbysën regjimin, e shtynë grupin terrorist, duke rimarrë kryeqytetin provincial të Deir ez-Zor dhe rrethet si Al-Bukamal dhe Al-Mayadin përgjatë kufirit Irak-Siri.
Njëkohësisht, Ushtria Kombëtare Siriane (SNA), nën operacionin Agimi i Lirisë, çliroi Munbixhin nga okupimi i PKK/YPG-së.
Sipas Daricilit, kjo fitore u hap rrugën operacioneve të mëtejshme të SNA-së dhe Türkiyes në lindje të Eufratit.
"Rrethi është duke u shtrënguar," thekson ai, pasi fitoret e fundit në Deir ez-Zor dhe zona të tjera tashmë kanë filluar të kthejnë arritjet e PKK/YPG-së në Sirinë lindore.
Daricili argumenton se rajoni, me shumicën e tij arabe sunite, po fillon të "kthehet në kufijtë e tij natyrorë".
Ai parashikon se zonat e kontrolluara nga PKK/YPG-ja, të pasura me burime nafte, ka të ngjarë të bien në duart e forcave opozitare, të cilat mund të përdorin të ardhurat për ta rindërtuar infrastrukturën e shkatërruar nga lufta.
"Kjo është për shkak se një vend me një infrastrukturë plotësisht të rrënuar do të ketë nevojë për të ardhurat nga ato fusha nafte për rindërtim", tha Daricili.
Ai gjithashtu pohon se një konflikt ka shumë të ngjarë nëse YPG/PKK-ja nuk tërhiqet. “Unë nuk mendoj se ShBA-ja do të ndihmojë këtë herë. Ëndrrës së PKK/YPG-së në Siri po i vjen fundi.”
Rëndësia e Munbixhit
ShBA-ja i kishte premtuar Türkiyes se militantët e PKK/YPG-së do të largoheshin nga qarku pasi të pastrohej nga grupi terrorist DAESh, por ky premtim nuk u përmbush.
Garancitë e Rusisë gjatë Operacionit të Burimit të Paqes 2019 në mënyrë të ngjashme nuk arritën t'i largonin ato.
Rajoni i Munbixhit kishte një rëndësi qendrore në planin e PKK/YPG-së për të krijuar një korridor terrorist që shtrihej nga kufiri Siri-Irak deri në Mesdhe.
Megjithatë, Türkiye i ndërpreu këto ambicie përmes Operacionit të saj Mburoja e Eufratit në vitin 2016, duke ndërprerë lidhjet kritike si Afrini dhe Tel Rifaat me Munbixhin.
Dinamika e komplikuar me Izraelin
Ndërsa PKK/YPG-ja përballet me pengesa në rritje, raportet sugjerojnë se grupi ka kërkuar ndihmë nga Izraeli, sipas The Jerusalem Post.
Ndërsa detajet mbeten të paqarta, ministri i Jashtëm izraelit Gideon Saar shprehu shqetësimin për sukseset e fundit të SNA-së.
Daricili spekulon se çdo angazhim më i thellë izraelit me PKK/YPG-në do të provokonte përgjigje të forta nga Türkiye.
"Türkiye do të ndërhyjë kundër elementëve PKK/YPG-së që bëjnë përpjekje të tilla," paralajmëron ai, por dyshon nëse lidhja izraelite-YPG do të funksionojë në terren.
Autor: Alican Tekingunduz
