Zgjedhjet në Türkiye: Ndryshim i rëndësishëm në aritmetikën parlamentare.     /Foto: AA

Gati 56 milionë qytetarë turq votuan në zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare të Türkiyes të dielën (14 maj), dhe ata do të shkojnë përsëri në qendrat e votimit më 28 maj në balotazh për të zgjedhur presidentin e vendit për pesë vitet e ardhshme.

Pavarësisht balotazhit për zgjedhjet presidenciale, AK Partia e Presidentit Recep Tayyip Erdoğan dhe Aleanca e Popullit kanë siguruar një shumicë me 322 vende në Parlamentin turk prej 600 anëtarësh, sipas rezultateve jozyrtare.

Aritmetika parlamentare pësoi ndryshime të rëndësishme në zgjedhjet e 14 majit.

Megjithëse ekziston një prag prej 7 për qind të votave për partitë politike që të kenë përfaqësues në parlament, aleancat zgjedhore të Türkiyes u mundësojnë partive të paraqesin kandidatët e tyre për deputetë në të njëjtat lista dhe të shkojnë në parlament edhe me një numër shumë të vogël votash.

AK Partia, Partia Popullore Republikane (CHP), Partia e Lëvizjes Nacionaliste (MHP), Partia Yesil Sol dhe Partia Iyi arritën numrin e nevojshëm të vendeve për të formuar grupet parlamentare.

Megjithatë, Partia Yeniden Refah, Huda Par, Partia Demokratike Sol, Partia e Ndryshimit të Türkiyes dhe Partia e Punëtorëve të Türkiyes kanë tejkaluar pragun elektoral brenda aleancave dhe kanë fituar përfaqësim në parlament.

Ndërsa rezultatet përfundimtare janë duke u numëruar dhe finalizuar, le të shohim më nga afër rezultatin e zgjedhjeve.

Erdoğan ruan popullaritetin dhe besimin

Presidenti i Türkiyes, Recep Tayyip Erdoğan, ka dëshmuar edhe një herë popullaritetin e tij, duke siguruar një nivel fitues mbështetjeje në mbarë vendin.

Partia e tij, AK Partia, ruajti gjithashtu dominimin e saj duke siguruar 267 vende, numri më i lartë në përgjithësi, duke vazhduar të mbajë një pozicion të fortë në parlament si pjesë e Aleancës së Popullit së bashku me Partinë Yeniden Refah dhe MHP-në.

Aleanca gjithashtu rezultoi e suksesshme dhe mori një shumicë në parlament me 323 vende.

Ndërkohë, Aleanca e Kombit, e përbërë nga CHP-ja dhe Partia Iyi, mori 35 për qind të votave për të siguruar 212 vende parlamentare.

Aleanca e Punës dhe e Lirisë, duke përfshirë Partinë Yesil Sol dhe Partinë e Punëtorëve të Türkiyes, mori 10,5 për qind të votave dhe do të ketë 65 vende.

MHP-ja tejkaloi pritshmëritë

Ndryshe nga parashikimet, partia nacionaliste e Türkiyes, MHP-ja, i tejkaloi pritjet duke fituar 50 vende në parlament.

Pavarësisht se partitë e tjera nacionaliste paraqitën kandidatë, MHP-ja ruajti me sukses bazën e saj të mbështetjes, duke kontribuuar në shumicën e aleancës qeveritare në parlament.

Konservatorot fetar fituan vende Parlament

Partia Yeniden Refah, e themeluar nga djali i ish-politikanit të shquar Necmettin Erbakan, kandidoi si pjesë e Aleancës së Popullit të udhëhequr nga AK Partia, duke mbrojtur një mesazh konservator fetar më të sigurt. Përpjekjet e tyre dhanë rezultat pasi siguruan pesë vende parlamentare.

Opozita përpiqet të ndikojë

Në zgjedhjet e përgjithshme, Partia Deva, Partia Gelecek, Partia Saadet dhe Partia Demokrat garuan për zgjedhje në listat e CHP-së si pjesë e Aleancës së Kombit.

Megjithatë, ky bashkëpunim nuk rezultoi në një rritje të konsiderueshme të votave të CHP-së. Megjithëse përqindja e votave të CHP-së u rrit me afërsisht tre për qind, nuk pati ndonjë ndryshim të rëndësishëm në numrin e përfaqësuesve të CHP-së në parlament.

Partia Deva e Ali Babaxhanit dhe Partia Gelecek e Ahmet Davutoglut nuk kontribuuan në ndonjë rritje të përqindjes së votave të opozitës.

Në mënyrë të ngjashme, Partia Saadet e Temel Karamollaoglu nuk mund të kthente asnjë nga vendet më konservatore.

Në të kundërt, Partia Yeniden Refah arriti të tërhiqte shumë nga votat që tri partitë konservatore që konkurronin në listat e CHP-së shpresonin t’i mblidhnin.

Megjithatë, nga ky bashkëpunim përfituan partitë që kandidojnë në listat e CHP-së. Pavarësisht nga kontributi i Partisë Deva, Gelecek dhe Saadet në një rritje prej tre për qind të votave të CHP-së, një numër i konsiderueshëm prej rreth 40 kandidatësh nga partitë e aleancës siguruan vende në parlament që konkurrojnë në listat e CHP-së.

Performanca e Partisë Iyi stagnon

Rezultatet e zgjedhjeve tregojnë se Partia Iyi nuk pësoi një ndryshim të rëndësishëm në përqindjen e votave në krahasim me zgjedhjet e vitit 2018.

Pavarësisht se Partia Iyi është partia e pestë më e madhe në parlament, më shumë votues nacionalistë sesa pritej dukej se i qëndronin besnik MHP-së.

Raundi i dytë i zgjedhjeve presidenciale do të jetë ndërmjet Erdoğanit e Kilicdaroglut dhe është caktuar për 28 maj.

TRT World