318 njerëz humbën jetën në 11 aksidente të avionëve civilë gjatë vitit që po mbyllet, duke e bërë këtë vit më vdekjeprurësin që nga vitit 2018, kur u regjistruan më shumë se 500 viktima nga aksidentet ajrore.
Java e fundit e vitit 2024 ishte veçanërisht e keqe për udhëtimin ajror, pasi dy nga aksidentet më të vdekjeprurëse të vitit ndodhën brenda disa ditëve.
Numri i lartë i viktimave në vitin 2024 është në një kontrast të mprehtë me vitin 2023, i cili u quajt “viti më i sigurt në histori të aviacionit” pasi asnjë avion i madh pasagjerësh nuk pati aksidente.
Megjithëse hetimet për shumë nga aksidentet e avionëve mbeten të papërfunduar, raportet e lajmeve sugjerojnë se konfliktet globale mund të kenë luajtur një rol të madh në përkeqësimin e vitit 2024 sa u përket viktimave nga aksidentet ajrore.
Pavarësisht se rritja e numrit të viktimave nga aksidentet e avionëve ishte e padiskutueshme në vitin 2024, ekspertët e aviacionit paralajmërojnë që të mos nxirren konkluzione të gabuara statistikore.
Aksidentet vdekjeprurëse të avionëve civilë mbeten ende të rralla, çka do të thotë se një incident i vetëm mund të kthejë një vit statistikisht të sigurt në një nga më të këqinjtë.
“Është më mirë të shikohet siguria e aviacionit për periudha dekadash,” tha Jan-Arwed Richter, një konsulent i sigurisë së aviacionit që drejton faqen e kërkimit Jacdec në Hamburg të Gjermanisë. “Jam i sigurt se viti 2024 mund të konsiderohet një rast i veçantë në vitet që do të vijnë”.
Sipas Shoqatës Ndërkombëtare të Transportit Ajror, kishte një aksident për çdo 1,26 milion fluturime në vitin 2023, shkalla më e ulët në më shumë se një dekadë. Me fjalë të tjera, një person do të duhej të udhëtonte me flutirim ajror çdo ditë për 103,239 vjet për të përjetuar një aksident fatal.
Ja lista e aksidenteve më të vdekjeprurësve të avionëve në vitin 2024.
Koreja e Jugut
Më 29 dhjetor, një aeroplan pasagjerësh i transportuesit koreano-jugor Jeju Air që transportonte 181 persona nga Bangkoku në Korenë e Jugut u rrëzua në momentin e mbërritjes pasi u përplas me një pengesë dhe shpërtheu në flakë.
Ky aksident, më i vdekshëm në vitin 2024, mori jetën e 179 njerëzve. Vetëm dy mbijetuan.
Videoja tregoi avionin Jeju Air që u ul me bark në Aeroportin Ndërkombëtar Muan në jug të Koreës së Jugut, duke rrëshqitur nga pista ndërsa tymi dilte nga motorët, përpara se të përplasej me një mur dhe të shpërthente në flakë.
Autoritetet thanë se një përplasje me shpezë dhe kushte të këqija të motit ishin shkaktarët e mundshëm të aksidentit.
Azerbajxhani
Një avion i Aviacionit të Azerbajxhanit u përplas më 25 dhjetor në Kazakistan, duke vrarë 38 nga 67 personat që ndodheshin në bord.
Avioni po udhëtonte nga kryeqyteti i Azerbajxhanit, Baku, në Grozni, kryeqyteti rajonal i Çeçenisë, kur ai u kthye drejt Kazakistanit dhe u përplas gjatë një tentative për ulje. Numri i mbijetuarve ishte 29.
Azerbajxhani fajësoi Rusinë për rrëzimin e avionit të saj pasagjerë, duke kërkuar që Moska të dënojë ata që ishin përgjegjës dhe të paguante kompensim.
Presidenti Ilham Aliyev tha se avioni ishte "dëmtuar rëndë nga zjarri tokësor" nga Rusia. Presidenti rus Vlladimir Putin kërkoi falje për këtë incident të "tragjik". Kremlini tha se sistemet e tij të mbrojtjes ajrore ishin duke qëlluar pranë Groznit për shkak të një sulmi me dron nga Ukraina, por nuk pranoi nëse avioni ishte goditur.
Brazil
Një avion i linjës ajrore braziliane Voepass, që transportonte 62 persona, u përplas afër São Paulo në Brazil më 9 gusht, duke vrarë të gjithë pasagjerët në bord.
Videot e publikuara në rrjetet sociale treguan avionin e prodhuar nga ATR duke rrotulluar jashtë kontrollit ndërsa po binte pas një grumbulli pemësh afër shtëpish, duke lëshuar një re të madhe tymi të zi.
Një raport paraprak mbi aksidentin gjeti shenja të "akullit të grumbulluar" në avion. Regjistrimet e kabinës treguan që kopiloti tha se kishte "shumë akullim" gjatë fluturimit.
Ky koment tregoi se sistemi i dezinfektimit të avionit mund të kishte dështuar, por Qendra e Kërkimeve dhe Parandalimit të Aksidenteve Ajrore të vendit vuri në dukje se ky informacion "duhet ende të konfirmohet".
Nepali
Të 18 personat humbën jetën kur një avion pasagjerësh i linjës ajrore nepaleze Saurya Airlines u përplas gjatë ngritjes në Kathmandu më 24 korrik.
Fluturimi po transportonte dy anëtarë të ekuipazhit dhe 17 anëtarë të stafit të kompanisë për një fluturim provë. Piloti ishte i vetmi mbijetuar.
Pamjet e publikuara nga ushtria e Nepalit treguan avionin e ndarë dhe të djegur deri në formën e një grumbulli hi.
Një hetim paraprak tregoi se piloti përdori informacionin e gabuar për peshën e ngritjes. Hetimi fajësoi gabimin e pilotit – së bashku me neglizhencën e operatorit dhe të rregullatorit të aviacionit civil – për aksidentin.
Aksidente të tjera
Aksidente të tjera të rëndësishme të avionëve pasagjerë në vitin 2024 përfshinë përplasjen e një avioni të Northwestern Air në Kanada që vrau 6 persona më 23 janar, si dhe një aksident të avionit Aerotaxi Abaete në Brazil më 23 tetor, që vrau të gjithë 5 pasagjerët në bord.
Përveç kësaj, Presidenti i Iranit Ebrahim Raisi – së bashku me Ministrin e Jashtëm Hossein Amirabdollahian dhe gjashtë funksionarë të tjerë – humbën jetën në një aksident helikopteri më 19 maj.
Hetimi përfundimtar i Iranit mbi aksidentin e helikopterit gjeti se ai ishte shkaktuar nga "kushtet e këqija të motit".
