Në një dhomë të mbushur, në ditën e parë të Forumit të Diplomacisë në Antalya, një debat i tryezës së rrumbullakët midis analistëve të politikës së jashtme, ish-diplomatëve dhe këshilltarëve të qeverive të ndryshme nënvizoi nevojën urgjente për një mekanizëm të ri garantues për të adresuar konfliktet e stërzgjatura dhe të përgjakshme, si ai mes Izraelit dhe Palestinës.
Ekspertët e pranishëm ishin në konsensus se Gaza ose do ta "ribëjë ose thyejë" Organizatën e Kombeve të Bashkuara (KB), me shumicën, që parashikojnë një efekt vdekjeprurës përçues të agresionit të vazhdueshëm izraelit që ka tërhequr fuqitë e mëdha globale.
Duke shpjeguar pse lufta aktuale e Gazës do të jetë e dëmshme për të ardhmen e OKB-së, një nga panelistët e forumit, Hesham Youssef, një ish-diplomat egjiptian i cili tani është anëtar i lartë në Institutin e Paqes të Shteteve të Bashkuara, tha për TRT World se “ka diçka shumë interesante që po ndodh sot në Uashington”.
“Siç e dini, çështjet e punëve të jashtme [zakonisht] nuk janë instrumentale dhe vendimtare në Shtetet e Bashkuara. [Por] ka pasur një sërë raportesh kohët e fundit se situata në Gaza mund të ndikojë në rezultatin e zgjedhjeve të ardhshme të Shteteve të Bashkuara”, tha Youssef.
“Shtetet e Bashkuara hynë në luftën në Afganistan, hynë në luftën në Irak dhe kjo nuk ndikoi në mënyrë të konsiderueshme në procesin zgjedhor. Por, lufta [aktuale] në Gaza mund të ndikojë në rezultatin e zgjedhjeve të Shteteve të Bashkuara”.
Mes protestave kundër luftës dhe rritjes së solidaritetit propalestinez mes qytetarëve amerikanë, presidenti i ShBA-së Joe Biden po përballet me një sfidë të vështirë në përpjekjen për të kapërcyer "rebelimin demokratik" - mbi keqpërdorimin e tij të krizës së Gazës.
Disa raporte të pavarura sugjerojnë se fushata e tij ka dështuar të nisë me gjallëri dhe entuziazëm, pjesërisht për shkak të kritikave në rritje mes demokratëve të tronditur nga qëndrimi i tij ndaj ofensivës izraelite në Gaza.
Aktivistët në Michigan – një shtet që tradicionalisht anon demokratët në zgjedhjet presidenciale – u kërkuan njerëzve të angazhohen në një votim proteste duke tërhequr mbështetjen e tyre për Bidenin gjatë zgjedhjeve paraprake demokrate dhe në vend të kësaj ta bëjnë fletëvotimin e tyre të pavlefshëm.
Ata shpresonin për 10.000 fletë votime "të pavlefshme", por 100.000 votues përfunduan duke iu përgjigjur thirrjes së tyre - një tregues i qartë se mbështetja e vendosur e Biden për Izraelin mund t'i kushtojë atij shtetin.
Youssef mendon se kjo dinamikë zgjedhore në ndryshim në ShBA, e nxitur nga lufta e Gazës, do të ketë një "ndikim shumë më të madh" në marrëdhëniet ShBA-Izrael sesa mund të imagjinohet - dhe se mund të përshpejtojë gjithashtu një korrigjim të drejtimit të institucioneve ndërkombëtare si Këshilli i Sigurimit të Kombeve të Bashkuara (KSKB) - ku Uashingtoni vuri veton për të tria mocionet e fundit që bënin thirrje për një armëpushim në Gaza.
Duke folur për TRT World në Forum, një tjetër analist, dr. Clayton E Swisher, tha se sjellja e padisiplinuar e Izraelit – me mbështetjen dhe bashkëpunimin e plotë të ShBA-së – mund të trajtohet duke zbatuar opsionin garantues të NATO-s.
“Türkiye ka një pozitë të shkëlqyer për të kërkuar kthimin e OKB-së dhe një model kujdestarie për Gazën dhe Bregun Perëndimor, siç u bë në rastin e Timorit Lindor – dhe si anëtare e NATO-s, të avokojë së brendshmi për përdorimin e saj në garantimin e sigurisë në Tokën e Shenjtë,” Swisher theksoi gjatë debatit nevojën urgjente të garantuesve në konfliktin Izrael-Palestinë.
Duke pasur parasysh mosgatishmërinë e ShBA-së për të ndërmarrë veprime të ashpra kundër Izraelit, Swisher tha se OKB-ja ka ende një shans për të qëndruar relevante, nëse një koalicion i aleatëve miqësorë bën presion mbi Uashingtonin - dhe shtyn për një ndryshim politikash, që mund të hapë një dritare për përpjekjet diplomatike të udhëhequra nga palët e treta, për të nisur një dialog kuptimplotë midis Izraelit dhe Palestinës.
“Fakti mbetet se Amerika ka dëshmuar se nuk mund të shkojë e vetme; është kapur nga politika e brendshme proizraelite – veçanërisht tani në një vit zgjedhor – dhe kërkon një koalicion më të gjerë për të ndarë barrën”, tha ai, duke shtuar se komuniteti diplomatik duhet të shqyrtojë opsionin e garancive të sigurisë që “mund të kënaqin minimalisht të gjitha palët , duke përfshirë vendosjen e forcave paqeruajtëse amerikane, ndoshta të përforcuara nga një kontingjent i NATO-s.”
"Kjo nuk është edhe aq e çmendur sa tingëllon".