Rrethi historik Safranbolu i Türkiyes në provincën veriore Karabük po feston 30-vjetorin e përfshirjes së tij në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, duke shënuar tri dekada të ruajtjes dhe turizmit kulturor gjatë të cilave rajoni ka mirëpritur miliona vizitorë.
Që nga përfshirja e tij në listë më 17 dhjetor 1994, Safranbolu ka mbetur një testament i gjallë i arkitekturës dhe kulturës së epokës osmane, duke u ofruar vizitorëve një udhëtim nëpër kohë me rrugët e tij me kalldrëm, shtëpitë tradicionale, xhamitë, hamamet dhe urat.
I njohur si "Gjurma e osmanëve" për arkitekturën e tij të ruajtur mirë dhe jetën urbane, rajoni së pari tërhoqi vëmendjen me dokumentarin e vitit 1976 "Koha në Safranbolu", me regji të regjisorit të ndjerë turk Süha Arin. Filmi fitoi çmimin "Filmi më i mirë i shkurtër" në Festivalin e 14-të të Filmit në Antalya dhe solli njohje kombëtare për rëndësinë kulturore të Safranbolus.
Duke folur për Anadolu, Guvernatori i Karabükut, Mustafa Yavuz, vuri në dukje udhëtimin e rajonit në kohë.
"Safranbolu u shtua si qyteti i tetë nga Türkiye 30 vjet më parë", tha ai.
Yavuz theksoi rëndësinë e ruajtjes së trashëgimisë së prekshme dhe të paprekshme, nga arkitektura e Safranbolus deri te zejtaria e saj tradicionale.
Ai tha se përpjekjet e ruajtjes në zonë filluan në vitet 1970 dhe tani përfshijnë rreth 2.400 struktura historike të regjistruara në Karabük.
"Më e rëndësishmja, kjo qasje kontribuoi në ruajtjen e arkitekturës unike dhe vlerave kulturore të Safranbolus pas përfshirjes së saj në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1994", shtoi ai.
Gjatë tri dekadave të fundit, më shumë se 600 riparime të vogla, 260 restaurime dhe 75 rinovime të shatërvanësh janë përfunduar në rrethin historik.
Ndikimi ekonomik dhe kulturor
Yavuz tha se statusi i Safranbolus në UNESCO jo vetëm që ka rritur ndërgjegjësimin ndërkombëtar për historinë e pasur të kësaj zone, por gjithashtu ka kontribuar në ekonominë e saj.
Përfshirja në këtë listë promovoi Safranbolun dhe Karabükun në botë, tha ai.
"Kjo ndihmoi në prezantimin e historisë, arkitekturës së Karabükut dhe kulturës së Safranbolus në gjithë botën. Kontribuoi gjithashtu në turizmin", tha ai, duke shtuar se këto promovime kanë kontribuuar gjithashtu në ruajtjen e vlerave kulturore, zhvillimin e tregtisë dhe gjenerimin e rezultateve ekonomike.
Për të shënuar përvjetorin, Safranbolu do të organizojë një sërë ngjarjesh, duke përfshirë diskutime paneli, shfaqje dokumentarësh dhe gara.
