Ish-presidenti dhe kandidati presidencial i Brazilit Luiz Inacio Lula da Silva flet në një mbledhje të natës zgjedhore në ditën e balotazhit të zgjedhjeve presidenciale braziliane, në Sao Paulo, Brazil, 30 tetor 2022.

Majtisti Luiz Inacio Lula da Silva ka fituar zgjedhjet përçarëse të Brazilit, duke mundur presidentin aktual Jair Bolsonaro në një votim të ngushtë.
Me më shumë se 99% të votave të numëruara në balotazhin e së dielës, da Silva kishte 50.9% dhe Bolsonaro 49.1%, ndërsa autoriteti zgjedhor tha se fitorja e da Silvës ishte një siguri matematikore.

Gjykata e Lartë Zgjedhore e Brazilit (TES) ka thënë se zgjedhjet presidenciale të vendit ishin "të përcaktuara matematikisht" me ish-presidentin Lula da Silva që mori më shumë vota se presidenti aktual Bolsonaro.
"Sot fituesi i vetëm është populli brazilian," tha da Silva në një fjalim në një hotel në qendër të Sao Paulo. Ai, tutje shtoi se kjo nuk është një fitorja i tij ose e Partisë së Punëtorëve, as e partive që më mbështetën në fushatë. Por, është fitorja e një lëvizjeje demokratike që u formua mbi partitë politike, interesat personale dhe ideologjitë në mënyrë që demokracia doli fituese.
Është një ndryshim mahnitës për da Silva, 77 vjeç, burgimi i të cilit në vitin 2018 për një skandal korrupsioni e mënjanoi atë nga zgjedhjet e vitit 2018 që sollën në pushtet Bolsonaro, një mbrojtës i vlerave konservatore sociale.
Ai tha se do të qeverisë të gjithë brazilianët dhe jo vetëm ata që votuan për të dhe tha se "është koha për të ulur armët që nuk duhet të ishin marrë kurrë".
Da Silva premton të qeverisë përtej Partisë së tij të Majtë të Punëtorëve. Ai dëshiron të sjellë centristë dhe madje disa që anojnë nga e djathta që votuan për të për herë të parë, dhe të rivendosë të kaluarën më të begatë të vendit. Megjithatë, ai përballet me erëra të kundërta në një shoqëri të polarizuar politikisht ku rritja ekonomike po ngadalësohet dhe inflacioni po rritet.

Fitorja e tij shënon herën e parë që nga kthimi i Brazilit në demokraci në vitin 1985 që presidenti në detyrë nuk ka arritur të rizgjedhë. Zgjedhjet shumë të polarizuara në ekonominë më të madhe të Amerikës Latine zgjeruan një valë fitoresh të fundit të majtistëve në rajon, duke përfshirë Kilin, Kolumbinë dhe Argjentinën.

Bolsonaro hesht

Bolsonaro, 67 vjeç, heshti në orët pas shpalljes së rezultatit.
"Kudo në botë, presidenti humbës do të kishte thirrur tashmë për të pranuar humbjen. Ai nuk ka telefonuar ende, nuk e di nëse do të telefonojë dhe do të pranojë", i tha Lula turmës masive.
Disa mbështetës të Bolsonaros, të mbledhur në kryeqytetin Brasilia, refuzuan të pranojnë rezultatet.
"Populli brazilian nuk do të gëlltisë një zgjedhje të falsifikuar dhe do t'ia dorëzojë kombin tonë një hajduti", tha mësuesja 50-vjeçare Ruth da Silva Barbosa.
Në garën më të afërt që kur Brazili u kthye në demokraci pas diktaturës së tij 1964-1985, zyrtarët elektoralë shpallën zgjedhjet për Lulën.

Mbi 150 milionë votuan
Shumë brazilianë mbështesin mbrojtjen e vlerave sociale konservatore nga Bolsonaro dhe ai ka mbështetur mbështetjen me shpenzime të mëdha qeveritare.
Më shumë se 150 milionë brazilianë kanë të drejtë të votojnë, megjithatë rreth 20% e elektoratit abstenuan në raundin e parë. Si da Silva ashtu edhe Bolsonaro kanë përqendruar përpjekjet në nxitjen e pjesëmarrjes.
Autoriteti zgjedhor ndaloi çdo operacion të policisë federale të autostradës që të ndikonte në kalimin e votuesve në transportin publik.
Urimet për da Silva – dhe Brazilin – filluan të vijnë nga e gjithë Amerika Latine dhe e gjithë bota të dielën në mbrëmje, duke përfshirë edhe presidentin e ShBA-së, Joe Biden, i cili theksoi se ishin “zgjedhje të lira, të drejta dhe të besueshme” të vendit. Edhe Bashkimi Evropian e përgëzoi Da Silvën në një deklaratë, duke përgëzuar autoritetin zgjedhor për efektivitetin dhe transparencën e tij gjatë gjithë fushatës.
Bolsonaro kishte udhëhequr gjatë gjithë gjysmës së parë të numërimit dhe, sapo da Silva e kapërceu atë, makinat në rrugët e qendrës së Sao Paulos filluan të qarkullonin për festë. Njerëzit në rrugët e lagjes Ipanema të Rio de Zhaneiros mund të dëgjoheshin duke bërtitur, "U kthye!"
Selia e Da Silvës në qendër të hotelit të Sao Paulos shpërtheu vetëm pasi u shpall rezultati përfundimtar, duke nënvizuar tensionin që ishte një shenjë dalluese e kësaj gare.

"Katër vjet në pritje për këtë," tha Gabriela Souto, një nga të paktët mbështetës të lejuar për shkak të sigurisë së madhe.

TRT World