Stina e zjarreve zakonisht llogaritet nga qershori e deri në shtator. Kjo periudhë mendohet të jetë kulmi i “sezonit të zjarreve”. Por, shkaku i ngrohjes globale zjarret në mbarë botën paraqiten më herët dhe zgjasin më gjatë.
Prej vitit 2021 humbjet e pemëve nga zjarret pothuajse janë dyfishuar. Statistikat e Vrojtuesit Global të Pyjeve (Global Forest Watch-GFW) tregojnë se midis viteve 2001 dhe 2021 pati 318 milionë hektarë humbje në pyjet e botës, nga të cilat 119 milionë hektarë u atribuoheshin zjarreve.
Viti 2016 pati humbjet më të mëdha të pemëve për shkak të zjarreve në 9,61 milionë hektarë globalisht, që përbën një të tretën e të gjitha humbjeve të pemëve për atë vit.
Humbjet e pemëve nga zjarret arritën në 9,3 milionë hektarë në vitin 2021, i dyti më i madhi gjatë kësaj periudhe 20-vjeçare. Drejtoresha e lartë për menaxhimin e mjedisit dhe të fatkeqësive në Fondin Botëror të Kafshëve të Egra (World Wildlife Fund-WWF), Anita van Breda, tha në një intervistë ekskluzive për Anadolun se “pyjet po përpiqen të merren me një sërë faktorësh të ndryshëm stresues në të njëjtën kohë. Nëse temperaturat rriten, tokat bëhen më të thata. Prandaj, pemët janë më të ndjeshme ndaj rreziqeve nga zjarri ose rreziqeve nga zjarri.”
“Ata digjen më shumë, më shpejt dhe zjarrin e kanë më të nxehtë. Kjo i bën më shumë dëm tokës, kështu që toka nuk është në gjendje të rigjenerojë dhe të riprodhojë bimësinë që e kishte më parë”, shton ajo.
Rusia, Kanadaja dhe ShBA-ja janë vendet kryesore me humbjet më të larta
Van Breda theksoi se disa vende ku zjarret mund të kenë qenë pjesë e natyrshme e dinamikës së ekosistemit, si jugperëndimi i ShBA-së dhe Mesdheut, tani kanë rritur popullsinë ose që jetojnë në to ose afër tyre, duke intensifikuar rreziqet e zjarrit.
“Shumica e njerëzve nuk duan të jenë rreth zjarreve ose t'i shohin zjarret si rrezik. Ata jetojnë më afër këtyre zonave dhe më pas kjo rrit pa dashje rreziqet e zjarrit sepse ne kemi shtypur ose eliminuar atë që ishte një regjim natyror zjarri”, shpjegoi van Breda.
“Zjarret tani po ndryshojnë në frekuencë dhe vijnë më herët gjatë sezonit, zgjasin dhe digjen më shumë”, tha ajo.
Viti i kaluar ishte sezoni i dytë më i keq i zjarreve në Evropë, për më tepër muajt e parë të këtij viti po ndjekin të njëjtën trajektore, sipas Komisionit Evropian, pasi shumë zjarre dimërore dhe pranverore kanë ndodhur në gjithë kontinentin evropian nga Irlanda në rajonin e Ballkanit.
“Rreziku i zjarrit po ndryshon dhe rreziku është shumëdimensional”, vuri në dukje van Breda, duke theksuar se zonat që kanë qenë imune ndaj zjarreve, si Arktiku dhe Kanadaja, tani po përjetojnë zjarre.
Kanadaja aktualisht po merret me zjarret që kanë nisur sezonin shumë herët, duke shkaktuar evakuimin e rreth 16.000 njerëzve nga shtëpitë e tyre.
Rusia, Kanadaja dhe ShBA-ja janë tri vendet kryesore me humbjen më të madhe të pemëve për shkak të zjarreve nga viti 2001 deri në 2021.
Rusia kishte shkallën më të lartë të humbjes së mbulesës së pemëve për shkak të zjarreve, me një mesatare prej 2,51 milionë hektarësh të humbur në vit. Kanadaja renditet e dyta me 1,27 milion hektarë dhe ShBA-ja me 530.000 hektarë në vit, sipas të dhënave të Vrojtuesit Global të Pyjeve.
Sipas Programit të Kombeve të Bashkuara për Mjedisin, ndryshimi i klimës dhe i përdorimit të tokës parashikohet t'i bëjë zjarret më të shpeshta dhe më intensive, me një rritje globale të zjarreve të skajshme deri në 14% deri në vitin 2030, 30% deri në vitin 2050 dhe 50% deri në fund të shekullit.
