Tërmetet që lanë gjurmë në pjesën e Anadollit dhe të Sirisë.     /Foto: TRT World

Türkiye jugore dhe Siria veriperëndimore nuk janë të panjohura për fatkeqësitë e tërmeteve, pasi ato ndodhen në kryqëzimin e pllakave tektonike arabe, anadollake dhe afrikane.

Në vazhdim TRT Balkan, ju sjell të dhëna nga disa prej tërmeteve më të rënda në histori të rajonit.

Antakya 115

Tërmeti më i dëmshëm në Türkiye ishte më 13 dhjetor të vitit 115. Rreth 260.000 njerëz humbën jetën nga tërmeti me magnitudë 7,5 ballë. Ky tërmet është një nga më të famshmit e kohëve të lashta, sepse goditi një qytet të madh të Perandorisë Romake dhe perandori Trajan ishte në qytet kur ndodhi. Antiokia (Antakya) dhe zonat përreth u shkatërruan me humbje të mëdha jetësh dhe pronash. Ajo u ndje në gjithë Lindjen e Afërt dhe Mesdheun Lindor.

Antakya 526

Magnituda e parashikuar e tërmetit ishte 7,0 ballë. Ajo u pasua nga pasgoditjet për 18 muaj. Qyteti ishte shumë i mbushur me njerëz. Që nga koha e mbrëmjes, shumë njerëz ishin në shtëpitë e tyre ose brenda zonave të tyre, më shumë se 250.000 njerëz ndërruan jetë nga ky tërmet. Tërmeti u pasua nga një zjarr që shkatërroi shumicën e ndërtesave të mbetura në këmbë nga tërmeti. Ky numër është një shifër e tmerrshme për atë periudhë dhe renditet në mesin e fatkeqësive më të mëdha në historinë e njerëzimit.

Tërmeti shkaktoi dëme të rënda në shumë prej ndërtesave në Antikya. Thuhet se kanë mbijetuar vetëm shtëpitë e ndërtuara afër malit. Shumica e dëmeve, megjithatë, ishin pasojë e zjarreve që vazhduan për shumë ditë menjëherë pas tërmetit, të përkeqësuar nga era.

Marash 1114

Tërmeti i Marashit ndodhi në zonën e Marashit gjatë orëve të para të mëngjesit më 29 nëntorit të vitit 1114. Magnituda ishte më e madhe se 7,4 ballë.

Marashi ishte një qytet i rëndësishëm në atë kohë. Mateu i Edesës shënon se askush që jetonte në qytet nuk i mbijetoi tërmetit dhe se rreth 40.000 njerëz që jetonin në Marash humbën jetën. Ky numër duket i tepërt pasi popullsia e qytetit llogaritet të ketë qenë vetëm disa mijëra.

Aleppo 1138

Tërmeti i Alepos i vitit 1138, tërmet ky ndër më vdekjeprurësit e regjistruar ndonjëherë, që goditi qytetin sirian të Alepos (Halab) më 11 tetor 1138. Qyteti pësoi dëme të mëdha dhe vlerësohet se ndërruan jetë 230.000 njerëz.

Alepo ndodhet në veri të Sirisë. Rajoni, i cili ndodhet në kufirin midis pllakës gjeologjike arabe dhe pllakës afrikane, është pjesë e sistemit të çarjes të Detit të Vdekur. Në fillim të shekullit të 12-të, ky qytet i lashtë mysliman ishte shtëpia e dhjetëra mijëra banorëve. Më 10 tetor 1138, një tronditje e vogël tronditi rajonin dhe disa banorë u larguan në qytetet përreth. Tërmeti kryesor ndodhi të nesërmen. Ndërsa muret e qytetit u shkatërruan, gurët u derdhën në rrugë. Kalaja e Alepos u shemb, duke lënë të vdekur qindra banorë.

Tërmeti dyshohet se është ndier deri në Damask, rreth 220 milje (350 km) në jug. Tërmeti i Alepos ishte i pari nga disa që ndodhën midis viteve 1138 dhe 1139 që shkatërroi zonat në veri të Sirisë dhe Türkiyen perëndimore.

TRT Balkan