78 vjet nga sulmi me bombë atomike amerikane në Nagasaki / Photo: AA

Në këtë ditë, saktësisht 78 vjet më parë, një bombë atomike u hodh në qytetin japonez të Nagasaki më 9 gusht 1945, tri ditë pasi e para u hodh në Hiroshima.

Në Japoni dhe në mbarë botën, këto ditë shënojnë 78-vjetorin e përdorimit të bombës atomike në histori, e cila u hodh për herë të parë nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës në qytetin japonez të Hiroshimës më 6 gusht 1945, si rezultat i së cilës qyteti u rrafshua me tokën dhe në të njëjtën ditë vdiqën shumë njerëz, më shumë se 70.000 njerëz.

Bomba atomike "Little Boy" ra në Hiroshima në mëngjesin e 6 gushtit 1945 në orën 8:15. Ishte një bombë me bazë uraniumi me një fuqi shkatërruese prej 15-16 kilotonë TNT. Bomba kishte formën e një cilindri, ishte e gjatë 305 centimetra, me diametër 71 centimetra dhe peshonte rreth katër tonë, nga të cilat 60 kilogramë ishin uranium.

Bomba u hodh nga një lartësi prej 10.000 metrash dhe shpërtheu në rreth 550-580 metra mbi tokë për efekt maksimal. Është vlerësuar se në fund të vitit 1945 numri i të vdekurve nga bomba atomike ishte rritur në 140.000.

Vetëm tri ditë më vonë, më 9 gusht, Shtetet e Bashkuara hodhën një bombë të dytë atomike, këtë herë në qytetin japonez të Nagasaki, rreth 300 kilometra në jugperëndim të Hiroshimës.

Bomba e dytë e quajtur “Fat Man” ra në qytetin e Nagasaki në orën 11:20. Kjo bombë kishte një fuqi shkatërruese edhe më të fortë se e para, afërsisht 21-25 kilotonë TNT dhe shpërtheu në një lartësi prej rreth 500 metrash. Ajo kishte formën e një veze me gjatësi 325 cm, diametër 153 cm dhe pesha e saj ishte 4.650 kg.

Objektivi fillestar i sulmit ishte qyteti Kokura, por për shkak të mbulesës së madhe të reve dhe kushteve të pafavorshme atmosferike, aeroplanët vazhduan drejt Nagasaki, kështu që në atë qytet u hodhën bomba, megjithëse mbulimi i reve ishte edhe më i madh. Supozohet se nga 60.000 deri në 70.000 njerëz vdiqën në këtë qytet në sulmin e drejtpërdrejtë ose në ditët në vijim.

Megjithëse pikëpamja zyrtare e ShBA-së është se bombardimi atomik duhej të ndodhte, sepse pasojat e një pushtimi të Japonisë do të kishin kushtuar shumë jetë, disa historianë argumentojnë se ShBA-ja donin një fund të shpejtë të luftës për të shmangur një përparim sovjetik në Lindje.

Udhëheqësit e Britanisë së Madhe, të Bashkimit Sovjetik dhe të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Kryeministri Winston Churchill (më vonë Clement Attlee), Sekretari i Përgjithshëm i Komitetit Qendror të CPSU Joseph Stalin dhe Presidenti i Shteteve të Bashkuara Harry S. Truman, u takuan në fund të korrikut në një konferencë në Potsdam, në Gjermaninë e pushtuar.

Si një nga rezultatet e Konferencës Postdam, Aleatët u japin japonezëve një ultimatum për dorëzim pa kushte, por kryeministri japonez Kantaro Suzuki e refuzon këtë ultimatum më 27 korrik.

Më pas, më 9 korrik 1945, japonezët dërguan një kërkesë për të filluar negociatat e armëpushimit, por më 6 gusht amerikanët hodhën bombën e parë atomike në Hiroshima dhe tri ditë më vonë, më 9 gusht, në Nagasaki. Më 2 shtator 1945, japonezët nënshkruan një dorëzim të pakushtëzuar për të parandaluar një bombardim të tretë të mundshëm, duke i dhënë fund Luftës së Dytë Botërore.

Sipas vlerësimeve japoneze në vitin 1968, 250.000 banorë të Hiroshimës humbën jetën menjëherë pas shpërthimit ose brenda pesë viteve nga sëmundjet e lidhura me rrezatimin. Shumë nga të mbijetuarit humbën jetën më vonë ose janë ende duke pësuar nga efektet e bombardimeve, si kanceri dhe leucemia, kështu që askush nuk e di me siguri se sa njerëz u vranë nga hedhja e bombës atomike. Pikat e zeza të shiut që ranë më vonë, duke bartur rrezatim, morën më shumë jetë.

AA