Kufomat e 120 delfinëve të lumenjve janë gjetur duke lundruar në një degë të lumit Amazon që nga java e kaluar në rrethana që ekspertët dyshojnë se janë shkaktuar nga thatësira e madhe dhe nxehtësia.
Nivelet e ulëta të lumenjve gjatë një thatësire të madhe kanë ngrohur ujin në temperatura që janë të patolerueshme për delfinët, besojnë studiuesit. Mijëra peshq kanë ngordhur së fundmi në lumenjtë e Amazonës për shkak të mungesës së oksigjenit në ujë.
Delfinët e lumit Amazon, shumë me ngjyrë rozë të habitshme, janë specie unike të ujërave të ëmbla që gjenden vetëm në lumenjtë e Amerikës së Jugut dhe janë një nga disa lloje delfinësh të ujërave të ëmbla të mbetura në botë.
Ciklet e ngadalta riprodhuese i bëjnë popullatat e tyre veçanërisht të prekshme ndaj kërcënimeve.
Ngrohja globale
Mes erës së keqe të delfinëve të dekompozuar, biologë dhe ekspertë të tjerë me veshje dhe maska të bardha mbrojtëse personale punuan të hënën për të kryer autopsi në secilën kufomë për të përcaktuar shkakun e vdekjes.
Shkencëtarët nuk e dinë me siguri të plotë se thatësira dhe nxehtësia janë fajtore për rritjen e vdekshmërisë së delfinëve. Ata po punojnë për të përjashtuar shkaqe të tjera, të tilla si një infeksion bakterial që mund të ketë vrarë delfinët në një liqen të formuar nga lumi Tefe përpara se të derdhet në Amazon.
Të paktën 70 prej kufomave dolën në sipërfaqe të enjten kur temperatura e ujit të liqenit Tefe arriti në 39 gradë Celsius (102 gradë Fahrenheit), më shumë se 10 gradë më e lartë se mesatarja për këtë periudhë të vitit.
Temperatura e ujit ra për disa ditë, por u rrit përsëri të dielën në 37 C, thanë ekspertët e shqetësuar.
Aktivistët mjedisorë kanë fajësuar ndryshimet klimatike për kushtet e pazakonta, të cilat i bëjnë më të mundshme thatësirat dhe valët e të nxehtët. Roli i ngrohjes globale në thatësirën aktuale të Amazonës është i paqartë, me faktorë të tjerë si El Nino në lojë.
Llojet e kërcënuara
“Ne kemi dokumentuar 120 kufoma në javën e fundit,” tha Miriam Marmontel, një studiuese në Institutin Mjedisor Mamiraua që fokusohet në pellgun e lumit Solimoes.
Ajo tha se afërsisht tetë nga çdo 10 kufoma janë delfinë rozë, të quajtur “botos” në Brazil, të cilët mund të përfaqësojnë 10 për qind të popullsisë së tyre të vlerësuar në liqenin Tefe.
Boto dhe delfini gri i lumit i quajtur “tucuxi” janë në listën e kuqe të specieve të kërcënuara të Bashkimit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës.
“10 përqind është një përqindje shumë e lartë e humbjes dhe mundësia që ajo të rritet mund të kërcënojë mbijetesën e specieve në liqenin Tefe,” tha Marmontel.
Instituti i Brazilit Chico Mendes për Ruajtjen e Biodiversitetit (ICMBio) ka nxituar veterinerë dhe ekspertë të gjitarëve ujorë për të shpëtuar delfinët që janë ende gjallë në liqen, por ata nuk mund të zhvendosen në ujërat më të freskëta të lumenjve derisa studiuesit të përjashtojnë një shkak bakterologjik të vdekjeve.
