Tetë vitet e fundit janë në rrugë për të qenë vitet më të ngrohta të regjistruara deri më tani, të nxitura nga përqendrimet gjithnjë në rritje të gazeve serrë dhe nxehtësia e akumuluar, thuhet në raportin Organizatës Meteorologjike Botërore për gjendjen e përkohshme të klimës globale në 2022.
Valët e të nxehtit ekstrem, thatësira dhe përmbytjet shkatërruese, sipas OMB-së, kanë prekur miliona dhe kanë kushtuar miliarda këtë vit, dhe 2022 ishte katastrofik për shkrirjen e akullnajave.
“Sa më e madhe të jetë ngrohja, aq më të këqija janë ndikimet. Ne kemi nivele kaq të larta të dioksidit të karbonit në atmosferë tani saqë 1.5°C më e ulët e Marrëveshjes së Parisit mezi është e arritshme”, tha Sekretari i Përgjithshëm i OMB-së, Petteri Taalas.
Konferenca Ndërkombëtare e Klimës COP27 e OKB-së filloi dje (3 nëntor) në Egjipt dhe do të vazhdojë deri më 18 nëntor.
"Shenjat treguese dhe ndikimet e ndryshimeve klimatike po bëhen më dramatike. Shkalla e rritjes së nivelit të detit është dyfishuar që nga viti 1993. Është rritur me gati 10 mm që nga janari 2020 në një rekord të ri të lartë këtë vit. Vetëm dy vitet e gjysmë të fundit përbëjnë 10 për qind të rritjes së përgjithshme të nivelit të detit që nga fillimi i matjeve satelitore gati 30 vjet më parë", thotë OMB-ja.
Në raport thuhet se viti 2022 mori një taksë jashtëzakonisht të rëndë në akullnajat në Alpet Evropiane, me indikacione fillestare të shkrirjes rekord. Shtresa e akullit të Grenlandës humbi masën për të 26-in vit radhazi dhe ra shi (në vend që të bjerë borë) atje për herë të parë në shtator.
"Temperatura mesatare globale në vitin 2022 aktualisht vlerësohet të jetë rreth 1,15 [1,02 deri në 1,28] celsius mbi mesataren paraindustriale 1850-1900. Një ftohje e rrallë e trefishtë La Niña do të thotë se viti 2022 ka të ngjarë të jetë ‘vetëm’ i pesti ose i gjashti më i ngrohtë. Megjithatë, kjo nuk e ndryshon prirjen afatgjatë; është vetëm çështje kohe derisa të ketë një vit tjetër më të ngrohtë në histori", thuhet në raport.
Mesatarja 10-vjeçare për periudhën 2013-2022 vlerësohet të jetë 1,14 [1,02 deri në 1,27] celsius mbi bazën paraindustriale 1850-1900. Kjo krahasohet me 1.09 celsius nga viti 2011 deri në vitin 2020, siç vlerësohet nga raporti i gjashtë i vlerësimit të Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC).
Nxehtësia e oqeanit ishte në nivele rekord në vitin 2021 (viti i fundit i vlerësuar), me shkallën e ngrohjes veçanërisht të lartë në 20 vitet e fundit.
Ndryshe, ky raport publikohet çdo vit dhe ofron një zë autoritar mbi gjendjen aktuale të klimës duke përdorur treguesit kryesorë të klimës dhe raportimin për ngjarjet ekstreme dhe ndikimet e tyre. Shifrat e temperaturës të përdorura në raportin e përkohshëm të vitit 2022 janë deri në fund të shtatorit. Versioni përfundimtar do të dalë në muajin prill të vitit 2023.
