Për mirë ose për keq, këto pajisje të uritura për energji janë një përshtatje e rëndësishme ndaj një bote që po ngrohet gjithnjë e më shumë. Për miliona njerëz, ato janë bërë të nevojshme për mbijetesë.
Megjithëse ndihmojnë në shpëtimin e jetëve, kondicionerët kanë një çmim, kërkesat e tyre për energji janë të mëdha.
Kondicionerët janë përgjegjës për emetimin e afërsisht një miliard tonë metrikë dioksid karboni në vit nga gjithsej 37 miliardë të emetuar në mbarë botën, sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA).
Ky rreth vicioz mund të thyhet, thonë ekspertët, duke rritur përqindjen e burimeve të rinovueshme të energjisë, duke zhvilluar kondicionerë që kërkojnë më pak energji dhe duke zhvilluar teknika të tjera ftohjeje.
Ka disa fanatikë të vërtetë që mendojnë se ne mund t'i eliminojmë, por nuk mendoj se është e realizueshme, tha për AFP Robert Dubrow, një epidemiolog nga Yale, i specializuar në efektet shëndetësore të ndryshimeve klimatike.
Qasja në ajër të kondicionuar tashmë shpëton dhjetëra mijëra jetë në vit, dhe ky numër është në rritje, sipas një raporti të fundit të IEA-së, bashkautor i Dubrow.
Studimet tregojnë se rreziku i vdekjes nga nxehtësia reduktohet me tri të katërtat për ata që jetojnë në shtëpi me ajër të kondicionuar.
Në Shtetet e Bashkuara, ku rreth 90 për qind e familjeve kanë ajër të kondicionuar, shkencëtarët theksojnë rolin e ajrit të kondicionuar në mbrojtjen e popullsisë dhe efektin potencialisht shkatërrues të ndërprerjeve të energjisë elektrike gjatë valëve të të nxehtit.
Megjithatë, nga 3,5 miliardë njerëz që jetojnë në klimat e nxehta në mbarë botën, vetëm rreth pesëmbëdhjetë për qind kanë ajër të kondicionuar.
Në Indi, ata do të shpenzojnë energji për “klimën” aq sa prodhon Norvegjia
Numri i kondicionerëve në botë, tashmë rreth dy miliardë, do të rritet në qiell me rritjen e temperaturave.
India, Kina dhe Indonezia, vendet e para, të dyta dhe të katërta më të populluara në botë, do të kenë rritjen më të lartë.
Sipas një studimi të fundit, përqindja e familjeve në Indi të pajisura me kondicionerë mund të rritet nga 10 në 40 për qind deri në vitin 2050.
Megjithatë, kjo do të sjellë një rritje të konsumit të energjisë elektrike të barabartë me prodhimin ekzistues vjetor të një vendi si Norvegjia.
Problemet që sjell rritja e ajrit të kondicionuar nuk ndalen me kaq.
Kondicionerët përdorin gaz fluorokarbon si ftohës, të cilët kanë një fuqi ngrohëse mijëra herë më të madhe se CO2 kur lëshohen në atmosferë.
Në të njëjtën kohë, duke lëshuar ajër të nxehtë në rrugë, ajri i kondicionuar kontribuon në krijimin e ishujve të nxehtësisë urbane.
Një studim i vitit 2014 tregoi se nxehtësia e emetuar nga sistemet e ajrit të kondicionuar në qendrat e qyteteve rrit temperaturën mesatare të ajrit me më shumë se 1 gradë Celsius.
Dhe së fundmi, për shkak të kostos së tij, aksesi në ajër të kondicionuar mund të jetë një problem financiar.
Ftohje e qëndrueshme
Enrica De Ciana, profesoreshë e ekonomisë ekologjike në Universitetin e Venecias, thotë se kondicionerët janë të nevojshëm, por është e rëndësishme të kombinohen me qasje "plotësuese".
Së pari, duke vazhduar rritjen e prodhimit të energjisë së rinovueshme dhe duke reduktuar lëndët djegëse fosile në mënyrë që energjia e përdorur nga kondicionerët të çojë në më pak emetime.
Së dyti, duke zhvilluar dhe instaluar kondicionerë të përballueshëm që përdorin më pak energji, për të cilat disa kompani tashmë po punojnë.
Efiçenca më e madhe do të zvogëlonte gjithashtu rreziqet e ndërprerjeve të energjisë elektrike për shkak të kërkesës së tepërt. Në ditët e nxehta, kondicioneri mund të përbëjë më shumë se gjysmën e konsumit maksimal.
Por, mbi të gjitha, ekspertët theksojnë nevojën e njëkohshme për masa të planifikimit hapësinor, duke përfshirë më shumë sipërfaqe të gjelbra dhe ujore, trotuare dhe çati që reflektojnë rrezet e diellit dhe izolim më të mirë të ndërtesave.
