Viti 2050, rrezik i lartë nga sëmundjet që transmetohen nga kafshët

Viti 2050, rrezik i lartë nga sëmundjet që transmetohen nga kafshët

Sëmundjet që transmetohen nga kafshët mund të vrasin 12 herë më shumë njerëz deri në vitin 2050.
Viti 2050, rrezik i lartë nga sëmundjet që transmetohen nga kafshët. / Foto: AA

Disa sëmundje të transmetuara nga kafshët te njerëzit mund të vrasin 12 herë më shumë njerëz në vitin 2050 sesa në vitin 2020, sipas shkencëtarëve.

Ekspertët nga kompania amerikane e bioteknologjisë Ginkgo Bioworks kanë bërë thirrje për "veprim urgjent" për të reduktuar rrezikun për shëndetin publik global. Epidemitë e shkaktuara nga sëmundjet zoonotike mund të bëhen më të zakonshme në të ardhmen për shkak të ndryshimeve klimatike dhe shpyllëzimit, paralajmëruan ata.

Tendencat historike të katër patogjenëve viralë

Analiza shqyrtoi tendencat historike për katër patogjenë specifikë viralë. Këto ishin filoviruse, të cilat përfshijnë virusin Ebola dhe virusin Marburg, SARS Coronavirus 1, virusin Nipah dhe virusin machupo, i cili shkakton ethet hemorragjike Boliviane.

Studimi nuk përfshiu Covid-19, i cili shkaktoi një pandemi globale në vitin 2020 dhe besohet se e kishte origjinën nga lakuriqët e natës. Shkencëtarët shqyrtuan më shumë se 3,150 shpërthime midis 1963 dhe 2019, duke identifikuar 75 transmetime nga kafsha te njeriu në 24 vende.

Baza e të dhënave mbulonte epidemitë e raportuara nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH), shpërthimet e ndodhura që nga viti 1963 që vranë 50 ose më shumë njerëz dhe ngjarje historikisht të rëndësishme duke përfshirë pandemitë e gripit të vitit 1918 dhe 1957.

"Nevojitet veprim urgjent për të trajtuar një rrezik të madh dhe në rritje për shëndetin global"

Ngjarjet shkaktuan 17,232 vdekje, nga të cilat 15,771 u shkaktuan nga filoviruset dhe më së shumti ndodhën në Afrikë.

Shkencëtarët thanë se shpërthimet u rritën me gati 5 për qind çdo vit midis 1963 dhe 2019 dhe vdekjet u rritën me 9 përqind.

"Nëse këto ritme vjetore të rritjes vazhdojnë, ne presim që patogjenët e analizuar të shkaktojnë katër herë më shumë transmetime dhe 12 herë më shumë vdekje në 2050 sesa në 2020," shtuan ata.

Ata gjithashtu sugjeruan që numrat ishin të nënvlerësuar për shkak të kritereve strikte për përfshirjen e patogjenëve në analizë dhe përjashtimin e Covid-19.

Ata thanë se vlerësimi i provave sugjeron se shpërthimet e fundit të përhapjes zoonotike "nuk janë një lajthitje ose rastësi", por ndjekin një "tendencë shumë dekadash në të cilën shpërthimet e përhapjes janë bërë më të mëdha dhe më të shpeshta".

Ekipi shtoi se "veprim urgjent nevojiten për të adresuar rrezikun e madh dhe në rritje për shëndetin global" bazuar në tendencat historike.

Gjetjet e studimit u publikuan në revistën BMJ Global Health.

TRT Balkan / agjencitë