Fëmijët që rriten buzë ujërave kanë shëndet më të mirë mendor

Sipas një studimi të ri britanik, fëmijët që kalojnë shumë kohë buzë detit, pranë një liqeni ose një lumi më së shpeshti zhvillohen në të rritur me shëndet më të mirë mendor.

“Një studim nga shkencëtarët britanikë tregon se inkurajimi i prindërve që fëmijët të ‘qëndrojnë pranë ujit’ dhe për të zhvilluar aftësi të tilla si noti në moshë të re mund të ketë përfitime të panjohura më parë që zgjasin gjatë gjithë jetës", tha dr. Leanne Martin nga Universiteti i Exeter.

Rezultatet e hulumtimit të kryer në 18 vende zbuluan se qëndrimi i fëmijëve në të ashtuquajturat “hapësira blu”, që do të thotë afër detit, lumenjve ose liqeneve, mund të përmirësojë mirëqenien e tyre mendore.
Hapësira blu është emri për ndjenjën e qetësisë që përjetojnë njerëzit gjatë qëndrimit në det, lumë ose liqen, domethënë emri për efektin e kombinimit të tingujve dhe aromave të ujit, e që janë të dobishëm për trurin.
Shkencëtarët erdhën me idenë për të hulumtuar përfitimet e mundshme të hapësirave blu pasi u zbuluan shumë prova se qëndrimi i fëmijëve në gjelbërim lidhet me një shëndet më të mirë mendor.
Studimi u koordinua nga Qendra Evropiane për Mjedisin dhe Shëndetin e Njeriut të Universitetit të Exeter. Në të morën pjesë 15.000 të anketuar nga 14 vende evropiane dhe nga Hong Kongu, Kanadaja, Australia dhe Kanadaja, të cilët iu përgjigjën një pyetësori për zakonet e tyre të fëmijërisë.
Pjesëmarrësve të hulumtimit iu kërkua të kujtonin përvojat e tyre me hapësirat blu deri në moshën gjashtëmbëdhjetëvjeçare. Ata iu përgjigjën pyetjeve se sa shpesh i vizitonin, sa afër ishin dhe sa shpesh i lejonin prindërit të luanin në zona të tilla.
Ata u pyetën gjithashtu për kontaktin e fundit me sipërfaqet blu dhe jeshile në katër javët e fundit dhe për përvojën subjektive të shëndetit të tyre mendor gjatë periudhës dyjavore. Studimi, rezultatet e të cilit u publikuan në Journal of Environmental Psychology, zbuloi një lidhje midis kohës më të gjatë të kaluar në hapësirat blu dhe shëndetit më të mirë mendor në moshë madhore.
Njerëzit që kalonin më shumë kohë në hapësirat blu në fëmijëri i kushtonin më shumë rëndësi mjedisit natyror, dhe rrjedhimisht i vizitonin ata si të rritur, gjë që shkencëtarët e lidhën përfundimisht me shëndetin e tyre më të mirë mendor.
“Në kontekstin e një bote gjithnjë e më të industrializuar dhe të zhvilluar teknologjikisht, është e rëndësishme të kuptohet se përvoja e të qenit në natyrë sa më shpesh në fëmijëri lidhet me përfitimet mendore në moshën madhore. Zbulimi ynë tregon se të qenët në hapësira blu në fëmijëri inkurajon shumica e njerëzve kënaqen me natyrën si dhe aktivitetet rekreative në natyrë, duke rezultuar në një ndikim të dobishëm në shëndetin mendor në moshën madhore,” tha Valeria Vitale, studente doktorature në Universitetin Sapienza të Romës dhe autorja kryesore e studimit.

Ndryshe, gjatë dekadës së fundi ka pasur një rritje e numrit të kërkimeve në lidhje me efektet specifike të dobishme të hapësirës blu në shëndetin mendor.
Një përmbledhje e botuar në Revistën Ndërkombëtare të Higjienës dhe Shëndetit Mjedisor në 2011 sugjeroi se vizitat në hapësirën blu mund të rrisin nivelet e aktivitetit fizik të njerëzve dhe të ulin stresin dhe ankthin, duke rritur disponimin dhe mirëqenien e tyre psikologjike.
Një tjetër rishikim i publikuar nga Agjencia e Mjedisit në vitin 2020 zbuloi se hapësirat blu ishin të lidhura me përmirësimin e humorit dhe ndjenjën e restaurimit në një shkallë më të madhe sesa hapësirat e gjelbra.