Vdes pjesëtari i fundit i fisit të pakontaktuar i Amazonit

Burri, i quajtur Índio do Buraco, ose “Njeriu Indigjen i Vrimës”, i rezistoi kontaktit me botën e jashtme për 26 vitet e fundit.
Për dekada, aktivistët kanë vëzhguar një burrë indigjen në Amazon, anëtari i fundit i mbijetuar i fisit të tij. Tani, ai njeri ka vdekur – duke shënuar kështu fundin e ekzistencës së fisit të tij në Tokë.
“Asnjë i huaj nuk e dinte emrin e këtij njeriu ose diç më shumë për fisin e tij – dhe me vdekjen e tij gjenocidi i popullit të tij është i plotë", tha Drejtoresha e Kërkimit dhe e Avokimit të ‘Survival International’, Fiona Uatson, sipas CNN. “Sepse ky ishte me të vërtetë një gjenocid - fshirja e qëllimshme e një populli të tërë nga blegtorët e uritur për tokë dhe pasuri.”
Sipas BBC, agjentët e Agjencisë Braziliane të Çështjeve Indigjene (FUNAI) e kanë monitoruar njeriun nga larg që nga viti 1996. Edhe pse askush nuk e di emrin e tij, ai u bë i njohur si Índio do Buraco, ose “burri indigjen i vrimës”. sepse shpesh gërmonte gropa të thella për të kapur kafshë ose për t’u fshehur.
The Guardian raporton gjithashtu se burri dukej se vdiq i qetë rreth moshës 60-vjeçare. Ai u gjet në një shtrat i varur i rrethuar me pupla me ngjyra të ndezura, të cilat mund të sugjerojnë se ai ishte përgatitur për të vdekur.
Vdekja e tij, pra, duket se ka qenë shumë më paqësore se sa ato që pësuan anëtarët e tjerë të fisit të tij indigjen tashmë të zhdukur në Amazon.
Sipas CNN, burri kishte parë shkatërrimin e anëtarëve të tjerë të fisit. Duke filluar nga vitet 1970, fisi i tij pësoi sulme të përsëritura nga fermerët e bagëtive dhe grabitësit e tokës. Kjo për shkak se, siç vëren BBC, tokat fisnore mbrohen nga qeveria braziliane, kështu që ata që e dëshirojnë shpesh përdorin vrasjen e njerëzve indigjenë.
“Ai nuk i besonte askujt sepse kishte shumë përvoja traumatizuese me njerëz joindigjenë”, tha për Guardian Marcelo dos Santos, një eksplorues në pension dhe një nga agjentët e FUNAI-t që monitoroi Njeriun e Vrimës.
Ai dhe punonjës të tjerë të FUNAI-t besojnë se fermerët e paligjshëm lanë sheqer për Njeriun e Vrimës dhe fisin e tij në vitet 1980 – dhe e lyen atë me helm miu. FUNAI dyshon se helmi vrau të gjithë anëtarët e mbetur të fisit, përveç Njeriut të Vrimës.
Për 26 vjet, burri jetoi në izolim të plotë. Dos Santos shpjegoi se ai dhe të tjerët ndonjëherë i linin mjete, fara dhe ushqime, por i vetmi i fisit nuk i merrte kurrë.
“Duke duruar masakra mizore dhe pushtime tokësore, refuzimi i kontaktit me të huajt ishte mundësia e tij më e mirë për të mbijetuar,” shpjegoi Sarah Shenker nga Survival International për Guardian.
Megjithatë, aktivistët indigjenë bënë ç’mundën për t’i ndihmuar Njeriut të Vrimës. Sipas Guardian, agjentët e FUNAI krijuan një zonë të rrethuar për t’i mundësuar njeriut të jetojë pasi zbuluan ekzistencën e tij në vitet 1990. E ashtuquajtura rezervë Tanaru e lejoi atë të jetonte pa kërcënimin e sulmeve të mëtejshme nga fermerët e bagëtive ose grabitësit e tokës.
Gjatë asaj kohe, ai dukej se ishte plotësisht i vetëmjaftueshëm. Në kampingun e tij të braktisur, CNN raporton se aktivistët gjetën prova se ai kishte mbjellë misër dhe papaja dhe kishte ndërtuar kasolle të bëra me kashtë dhe çelë.
Sipas Guardian, midis 235 dhe 300 fise indigjene ekzistojnë ende në Amazon. Rreth 20 të tillë jetojnë thellë në xhungël dhe shmangin kontaktet me shoqërinë, që do të thotë se aktivistët dinë pak për gjuhën ose kulturën e tyre.
Fise të tilla kanë qenë nën kërcënim në rritje vitet e fundit. Presidenti brazilian Jair Bolsanaro deklaroi gjatë fushatës së tij se “ku ka tokë indigjene, ka pasuri nën të” dhe pushtimet e një territori të tillë janë rritur në qiell që nga zgjedhja e tij në 2018.
Si e tillë, historia e Njeriut të Vrimës është vetëm një nga shumë rrëfimet e trishtuara të jetës indigjene në Amazonin brazilian. Por, aktivistët thonë se ajo duhet të njihet edhe si një e rezistencës.
“Ai simbolizonte dhunën dhe mizorinë e tmerrshme të shkaktuar mbi popujt indigjenë në mbarë botën në emër të kolonizimit dhe fitimit, por edhe rezistencën e tyre”, tha Uatson në një deklaratë.
“Ne vetëm mund të imagjinojmë se çfarë tmerresh kishte parë në jetën e tij dhe vetminë e ekzistencës së tij pasi pjesa tjetër e fisit të tij u vra, por ai u rezistoi me vendosmëri të gjitha përpjekjeve për kontakt dhe e bëri të qartë se donte vetëm të lihej vetëm.”