Kroacia në 2023: Skrining në shkolla për kolesterol të trashëguar.     Foto: Reuters

Duke filluar nga viti i ardhshëm shkollor, do të prezantohet në shkollat e Kroacisë do të realizohet skriningu te fëmijët për hiperkolesterolemi familjarë. Në këtë mënyrë Kroacia do të jetë ndër vendet e para me një kontroll të tillë, i cili ekspozon rrezikun e rritur kardiovaskular për fëmijët, si dhe të afërmit e tyre.

“Gjatë kontrollit sistematik për regjistrim në klasën e parë të shkollës fillore do t'i shtohet edhe një konstatim, e kjo është vlera totale e kolesterolit në gjak”, shpjegoi për agjencinë kroate të lajmeve HINA, akademiku, Davor Miliçiq, kryetar i Shoqatës Kroate të Kardiologjisë.
Sëmundja e ashtuquajtur hiperkolesterolemia familjare nënkupton ekspozimin ndaj përqendrimeve patologjikisht të larta të kolesterolit aterogjen që nga fëmijëria e hershme, dhe për këtë arsye pacientët me këtë sëmundje metabolike kanë një rrezik dhjetëfish më të madh për incidente të parakohshme kardiovaskulare.

Të prekur 20 mijë njerëz
Vlerësohet se rreth njëzet mijë njerëz në Kroaci vuajnë nga një çrregullim i tillë i metabolizmit të yndyrës, dhe vetëm një për qind e tyre njihen.
Skriningu i fëmijëve ishte dashur të fillonte këtë vit shkollor, por për arsye teknike është anuluar për vitin e ardhshëm shkollor.
Nëse konstatohet niveli i lartë i kolesterolit, fëmija do të referohet te pediatri dhe terapia do të fillojë nëse diagnoza konfirmohet. Trajtimi është më efektiv nëse fillon sa më shpejt që të jetë e mundur, në mënyrë që pacientët të kenë të njëjtin numër vitesh të shëndetshme dhe të njëjtën jetëgjatësi si ata pa sëmundje.

Personat që vuajnë nga hiperkolesterolemia e trashëguar e patrajtuar, vuajnë nga një atak në zemër ose goditje në tru në mes të moshës 35 dhe 45 vjeç, dhe për këtë arsye jetojnë dukshëm më pak se popullsia mesatare.
Fjala është për pacientët me të ashtuquajturat formë heterozigote e sëmundjes, e cila shfaqet në rreth 1:300 njerëz. Është shumë më i rrallë dhe shumë më malinj, i ashtuquajturi hiperkolesterolemia homozigote, në të cilën, pa trajtim, ai sëmuret dhe vdes si pasojë e aterosklerozës tashmë në adoleshencë.
Kur vendoset diagnoza gjatë kontrollit sistematik të fëmijës parashkollor, mjeku i shkollës do ta informojë mjekun e familjes për këtë. Ai më pas kryen të ashtuquajturat ekzaminim i kaskadës së kundërt, d.m.th. heton ekzistencën e hiperkolesterolemisë familjare te prindërit, vëllezërit, motrat ose të afërmit e fëmijës së prekur.

Prindi është transmetuesi

Një kontroll i tillë mund të shpëtojë fjalë për fjalë prindërit e fëmijës, njëri prej të cilëve është pa dyshim bartës i kësaj sëmundjeje dhe në të njëjtën kohë vuan, më së shpeshti, nga një sëmundje e panjohur. hiperkolesterolemia familjare.
Duke zbuluar dhe trajtuar prindërit e sëmurë dhe të afërm të tjerë, trajtimi do të fillojë dhe në këtë mënyrë do të parandalojë ose vonojë komplikimet më të rrezikshme të aterosklerozës së avancuar.
Akademiku Miliçiq thekson se ky është një projekt shumë i rëndësishëm kombëtar që do të përmirësojë shëndetin kardiovaskular të shumë familjeve dhe do të shpëtojë shumë jetë në të ardhmen e parashikueshme.
Duke qenë se mesatarisht rreth 30.000 fëmijë regjistrohen në klasën e parë të shkollës fillore, pritet që rreth njëqind fëmijë në një brez të mund të diagnostikohen me këtë çrregullim.
Mes të tjerash, Miliçiq vendosjen e skriningut të ri e prezantoi në simpoziumin e javës së kaluar në Zagreb, organizuar nga Federata Botërore e Kardiologjisë dhe Shoqata Kroate e Kardiologjisë.
Simpoziumi mblodhi kardiologë kryesorë vendas, të cilët menjëherë pas premierës botërore u njohën me procedurën e re për kontrollin e kolesterolit të ngritur.
U trajtuan edhe tema të tjera të rëndësishme, si reduktimi i marrjes së kripës, pandemia e obezitetit dhe diabeti. U theksua se kroatët janë aktualisht kombi më i trashë evropian dhe obeziteti përfaqëson një rrezik të rëndësishëm të pavarur për sëmundjet kardiovaskulare, si dhe shumë të tjera.
Miliçiq pohoi se Kroacia, me një përqindje të vdekshmërisë kardiovaskulare prej 37 për qind në vdekshmërinë totale, pra me më shumë se 22.000 vdekje nga këto sëmundje në vit, ende u përket vendeve me rrezik të lartë kardiovaskular në Evropë.

HINA