Presidenti i Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski, paralajmëroi bashkëpunimin ushtarak me Türkiyen në periudhën e ardhshme, duke thënë se “pushtimi i paligjshëm rus i Ukrainës vetëm sa e bën të gjithën më urgjente”.
“Bashkëpunimi ushtarak mes dy vendeve filloi shumë vjet më parë dhe shumë ushtarë të rangut të lartë në Ushtrinë e Maqedonisë së Veriut u trajnuan në shkollat ushtarake turke”, tha Pendarovski për AA-në në margjinat e mbledhjes vjetore të Forumit Ekonomik Botëror në Davos të Zvicrës.
I pyetur nëse blerja e dronëve ushtarakë nga Türkiye është në agjendën e Shkupit, Pendarovski tha se Maqedonia e Veriut në një vit e gjysmë të fundit ka bërë marrëveshje të reja për blerjen e disa pajisjeve ushtarake dhe armëve nga ai vend.
“Por, sigurisht që kjo është një çështje e ndjeshme dhe nuk do të doja ta diskutoja të gjitha në detaje në publik”, theksoi ai.
Presidenti i përshkroi marrëdhëniet dypalëshe si të shkëlqyera, duke thënë se Türkiye ishte një nga mbështetësit më të vendosur të pavarësisë së Maqedonisë së Veriut në fillim të viteve 1990 dhe se bashkëpunimi ekonomik po ndërtohet ngadalë vit pas viti.
Kryesimi i OSBE-së, “sfidë e madhe” për Maqedoninë e Veriut
Më 1 janar, Maqedonia e Veriut mori presidencën e radhës të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) për vitin 2023.
Pendarovski tha se presidenca për vendin do të jetë “sfidë e madhe” sepse është një vend i vogël me resurse të kufizuara.
“Ne kemi marrë drejtimin e një organizate me 57 vende anëtare, ku përfshihen Shtetet e Bashkuara dhe Kanadaja, duke përfshirë Rusinë, Azinë Qendrore, kështu që nuk është një detyrë e lehtë, por ne jemi të përgatitur mirë për këtë detyrë. Ne filluam më 1 janar dhe do ta drejtojmë atë organizatë gjatë gjithë vitit”.
Ai tha se Maqedonia e Veriut po bën përpjekje për të zbutur konfliktin në Ukrainë.
“Jemi në kontakt me të dyja palët. Kohët e fundit kam dërguar një ambasador maqedonas në Moskë për të dëgjuar palën tjetër, pavarësisht se nuk ka dyshim se pushtimi rus është krejtësisht i paligjshëm dhe nuk lejohet nga asnjë ligj apo parim ndërkombëtar”.
Pendarovski tha gjithashtu se Maqedonia e Veriut që nga fillimi po përpiqet të zgjidhë problemin.
Ministri i Punëve të Jashtme të Maqedonisë së Veriut dhe kryetar i OSBE-së, Bujar Osmani, ditë më parë vizitoi Ukrainën dhe u takua me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskiy, ndërsa kryeministri Dimitar Kovaçevski muajin e ardhshëm do të ketë takime në Ukrainë.
Pendarovski: “Türkiye ka shqetësime legjitime për sigurinë”
I pyetur nëse Maqedonia e Veriut mbështet shqetësimet e Türkiyes në lidhje me ofertat e anëtarësimit në NATO të Suedisë dhe Finlandës, Pendarovski tha se Ankaraja ka “disa shqetësime legjitime të sigurisë” që duhet të adresohen.
“Nuk po them se kjo duhet të ndodhë edhe këtë herë”. Por, jam plotësisht i bindur se me ndihmën e vendeve të treta, me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, me miqtë tanë, Finlanda dhe Suedia do ta përfundojnë procesin e ratifikimit sa më shpejt që të jetë e mundur, duke përfshirë edhe Parlamentin turk, sepse nuk ka dyshim që neve na duhen si aleancë, ne kemi nevojë për këto dy vende, të cilat janë vende demokratike me traditë të gjatë dhe ato mund të na ndihmojnë të gjithëve në këtë situatë me luftën në kontinent pas kaq shumë dekadash”, shtoi ai.
“Presidenti turk Recep Tayyip Erdoğan po bën përpjekje të mëdha diplomatike për t’i dhënë fund luftës ruso-ukrainase,” tha Pendarovski.
“Presidenti Erdoğan është ndoshta i vetmi politikan në botë që komunikon edhe me Rusinë, edhe me Ukrainën në lidhje me krizën”, shtoi ai.
Konflikti Serbi-Kosovë
Për tensionet e fundit mes Serbisë dhe Kosovës për kufirin, Pendarovski tha se nuk beson se konflikti mes dy vendeve do të kthehet në luftë në Ballkan.
Nuk besoj se kjo do të ndodhë në Ballkanin Perëndimor”. Është e rëndësishme për sigurinë e popullit tonë. Sigurisht që situata në Kosovë është plotësisht nën kontroll”, tha ai. Sipas Pendarovskit, shqetësimi më i rëndësishëm i Kosovës janë të drejtat e njeriut, stabiliteti dhe siguria për të gjithë njerëzit që jetojnë atje.
Kosova, e populluar kryesisht me shqiptarë, u shkëput nga Serbia në vitin 1999 dhe shpalli pavarësinë në vitin 2008. Por, Serbia nuk e njohu dhe, për më tepër, e sheh ish-krahinën e saj si pjesë të territorit të saj.
Tensionet mes dy vendeve ballkanike u ngritën pas një sërë ngjarjesh në rajon.
Në nëntor 2022, pati një mosmarrëveshje për targat me Qeverinë e Prishtinës që kërkonte që serbët etnikë të dorëzonin targat e automjeteve të lëshuara nga Serbia për t’i zëvendësuar me ato të Kosovës.
Në fillim të këtij muaji, një djalë serb dhe një i ri u qëlluan dhe u plagosën në jug të Kosovës.
