Presidenti i ShBA-së Joe Biden ka lëshuar një direktivë që lejon administratën greke qipriote të blejë pajisje ushtarake nga ShBA-ja.
Biden, i cili ka vetëm pak ditë në detyrë, lëshoi të mërkurën një direktivë që lejon administratën të blejë "pajisje, furnizime dhe shërbime mbrojtëse" nga ShBA-ja në përputhje me Aktin e Ndihmës së Jashtme të vitit 1961.
"Unë konstatoj se furnizimi i artikujve të mbrojtjes dhe shërbimeve të mbrojtjes në Republikën e Qipros (greke) do ta forcojë sigurinë e Shteteve të Bashkuara dhe do ta promovojë paqen botërore", thuhet në deklaratë.
Në X, ambasadorja e ShBA-së në administratën greke qipriote Julie Davis Fisher deklaroi se direktiva përfaqëson një hap të rëndësishëm "në thellimin e marrëdhënieve, rritjen e bashkëpunimit të sigurisë dhe promovimin e stabilitetit në Medin Lindor".
Shtatorin e kaluar, Türkiye dënoi vendimin e Shteteve të Bashkuara për heqjen e një embargoje armësh ndaj administratës greke qipriote për një vit tjetër.
“Ky gabim i rëndë do të çonte në një garë armësh në ishull dhe do t'i minonte ekuilibrat delikate në rajon”, tha Ministria e Jashtme turke. “Përballë aktiviteteve në rritje të armatimit të administratës greke qipriote, ne besojmë se RTQV-ja (Republika Turke e Qipros Veriore) do të marrë të gjitha masat e nevojshme për të rritur aftësinë e saj mbrojtëse dhe parandaluese”.
Biden pritet të largohet nga detyra të hënën. Nuk ka ende asnjë shenjë se Donald Trump, pasardhësi i tij dhe gjithashtu paraardhësi i tij, mund të ndryshojë politikën e ShBA-së për Qipron kur të kthehet në Shtëpinë e Bardhë.
Qiproja është zhytur në një mosmarrëveshje prej dekadash midis grekëve qipriotë dhe turqve qipriotë pavarësisht nga një sërë përpjekjesh diplomatike nga OKB-ja për të arritur një zgjidhje gjithëpërfshirëse.
Sulmet etnike që filluan në fillim të viteve 1960 i detyruan qipriotët turq të tërhiqen në enklava për sigurinë e tyre.
Në vitin 1974, një grusht shteti qipriot grek që synonte aneksimin e ishullit nga Greqia çoi në ndërhyrjen ushtarake të Türkiyes si një fuqi garantuese për të mbrojtur turqit qipriotë nga persekutimi dhe dhuna. Si rezultat RTQV-ja (Republika Turke e Qipros Veriore) u themelua në 1983.
Vitet e fundit ka pasur një proces paqësor pa ndërprerje, duke përfshirë një iniciativë të dështuar të vitit 2017 në Zvicër nën kujdesin e vendeve garantuese Türkiye, Greqia dhe Mbretëria e Bashkuar.
Administrata greke qipriote hyri në BE në 2004, në të njëjtin vit kur grekët qipriotë bllokuan në mënyrë të vetme një plan të OKB-së për t'i dhënë fund mosmarrëveshjes së gjatë.
