Miliona amerikanë iu janë drejtuar sot qendrave të votimit në gjithë vendin për të zgjedhur të ardhmen e presidencës amerikane dhe Kongresit.
Zëvendëspresidentja Kamala Harris dhe kandidati republikan Donald Trump janë në një garë të ngushtë në nivel kombëtar, me shumicën e sondazheve që i tregojnë ata të ndarë ngushtë me një diferencë prej një deri në tre për qind, brenda kufirit të gabimit të shumicës së sondazheve.
Një total prej pesë sondazhesh tregon se Trump dhe Harris janë në një garë të ngushtë të barabartë.
Gara bëhet edhe më e ngushtë kur shikohet situata në shtetet kyçe, ku një mesatare e sondazheve nga katër shtete – Nevada, Wisconsin, Michigan dhe Pensilvania – tregon që kandidatët janë të ndarë me vetëm 1 për qind ose më pak.
Megjithatë, Trump ka një epërsi relativisht më të madhe në Arizona, Xhorxhia dhe Karolinën e Veriut, por edhe atje ai udhëheq me një mesatare prej më pak se 3 për qind.
Trump premtoi të çojë ShBA-në në "kulme të reja lavdie", ndërsa Kamala Harris iu bëri thirrje amerikanëve të votojnë në një nga "garat më të ngushta në histori", ndërkohë që të dy kandidatët për presidencë paraqitën fjalimet e tyre përfundimtare të fushatës.
Shtetet kyç janë vendimtare sepse, ndryshe nga shumica e demokracive moderne, ShBA-ja nuk e zgjedh presidentin direkt. Në vend të kësaj, procesi zhvillohet përmes Kolegjit Elektoral, ku 538 përfaqësues japin votat e tyre në përputhje me rezultatet e shteteve të tyre.
Vendet e Senatit dhe Dhomës së Përfaqësuesve në lojë
Çdo kandidat ka nevojë të sigurojë 270 vota në Kolegjit Elektoral për të fituar zgjedhjet. Votuesit janë të shpërndarë në shtete, dhe shumica e shteteve i japin të gjitha elektoret e tyre kandidatit që fiton shumicën e votave në nivelin e përgjithshëm të shtetit.
Megjithatë, modeli "fituesi merr të gjitha" nuk ndiqet në Nebraska dhe Maine, të cilat shpërndajnë votat e tyre proporcionalisht. Më poshtë në fletëvotim, votuesit do të vendosin për përbërjen e Kongresit të ardhshëm të ShBA-së.
Në Senat, 34 vende janë në zgjedhje. Senatorët zgjidhen për periudha gjashtëvjeçare, dhe një e treta e tyre zgjidhen çdo dy vjet. Rreth katër nga këto gara konsiderohen të pasigurtë, përfshirë gara në Michigan, Ohio, Pensilvani dhe Wisconsin, të cilat aktualisht i mban Partia Demokrate.
Republikanët janë disi më të favorizuar për të fituar kontrollin numerik të Senatit, por kushdo që dalin fitues do të duhet të përballen me një shumicë të ngushtë dhe të pasigurt. Në Senatin me 100 vende, për shkak të rregullave procedurale, partitë shpesh kanë nevojë për 60 vota, jo thjesht 50, për të miratuar ligje.
Të gjitha 435 vendet në Dhomën e Përfaqësuesve janë në zgjedhje, dhe ashtu si në Senat, shumica e parashikimeve e tregojnë këtë dhomë të ndarë pothuajse në mënyrë të barabartë. Vetëm disa dhjetëra zgjedhje konkurruese do të përcaktojnë nëse Republikanët apo Demokratët do të kontrollojnë Dhomën e Përfaqësuesve.
Në nivelet shtetërore dhe lokale, votuesit do të vendosin për një gamë iniciativash dhe garash, nga bordet shkollore deri te masat e votimit në nivel shtetëror, të cilat mund të kenë fuqi ligjore. Një total prej 11 zgjedhjeve guvernatoriale janë në garë në gjithë vendin.