Të paktën 152 milionë foshnja kanë lindur para kohe midis 2010 dhe 2020 sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSh). Raporti në fjalë thotë se lindja e parakohshme është shkaku më i madh i vdekjeve te fëmijët, duke përbërë më shumë se një të pestën e të gjitha vdekjeve te fëmijët nën moshën pesëvjeçare.
Disa fëmijë të lindur para kohe mund të kenë pasoja afatgjata shëndetësore, duke përfshirë një rrezik më të lartë të paaftësisë dhe vonesave zhvillimore, thuhet në raport. Bazuar në të dhënat e vitit 2020, raporti thoshte se rreth 13,4 milionë foshnja kanë lindur para kohe në vitin 2020, nga të cilat rreth një milion kanë vdekur si pasojë e problemeve nga lindja e parakohshme.
Kjo korrespondon me rreth një në çdo 10 foshnja të lindura para kohe (para javës së 37-të të shtatzënisë) në mbarë botën, shtoi raporti.
Vendi i lindjes përcakton mundësinë e mbijetesës
Sipas raportit, vetëm një në 10 foshnja jashtëzakonisht të lindura para kohe (nën 28 javë) mbijetojnë në vendet me të ardhura të ulëta, krahasuar me më shumë se nëntë në 10 në vendet me të ardhura të larta.
“Shumë shpesh, vendi ku lindin foshnjat përcakton edhe mbijetesën e tyre”, thuhet në raport.
Ai thekson se Azia Jugore dhe Afrika Sub-Sahariane kanë shkallën më të lartë të lindjes së parakohshme dhe foshnjat e parakohshme në këto rajone përballen me rrezikun më të lartë të vdekshmërisë. Këto dy rajone përbëjnë më shumë se 65 për qind të lindjeve të parakohshme në nivel global.
Hulumtimi gjithashtu thekson se konflikti, ndryshimet klimatike, shkatërrimi i mjedisit, pandemia Covid-19 dhe rritja e kostos së jetesës paraqesin kërcënime të reja për gratë dhe foshnjat në botë.
Investimi më i madh mund të shpëtojë miliona foshnja
Dr. Joy Lawn, bashkautor i raportit nga Shkolla e Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, theksoi se investimi më i madh mund të shpëtojë miliona foshnja në rrezik.
“Rritja e investimeve në kujdesin për të porsalindurit vulnerabël mund të shpëtojë miliona familje nga thyerja e zemrës. “Nevojitet edhe më shumë punë për të parandaluar lindjen e parakohshme, e cila gjithashtu do të përmirësojë përparimin në reduktimin e lindjeve të vdekura dhe vdekjeve të nënave”, tha Lawn.
"Së bashku kjo rrugë e dyfishtë e parandalimit dhe kujdesit të hershëm do të sjellë individë dhe shoqëri më të shëndetshme për të arritur zhvillimin ekonomik dhe social. Brezi ynë i ardhshëm varet nga të gjithë ne që do të veprojmë tani, investimi mund të mos jetë i vogël, por kthimi i këtij investimi do të jetë i madh për çdo vend”, theksoi ajo.
Dr. Nahya Salim, bashkautore e raportit, theksoi se nuk ka "asnjë justifikim" për heshtje për këtë çështje.
"Tani kemi mjetet dhe njohuritë në duart tona për të ndryshuar rezultatin për të sapolindurit tanë," shtoi Salim.