Arti i rërës është si krijimi i magjisë në tokë, ku artistët përdorin rërën për të bërë dizajne të bukura që nuk zgjasin përgjithmonë. Një artist i veçantë në Ballkan, Nikolla Faller bën gjëra mahnitëse me rërën. Në një intervistë për TRT Balkan, Faller tregon sekretet pas artit të tij të rërës, duke shpjeguar se si e bën atë, teknikat që përdor dhe pse kujdeset për mjedisin.
Zgjedhja e rërës së duhur
Nikola Faller fillon duke zgjedhur rërën e duhur. Atij i pëlqen të përdorë rërë të lagësht që gjen në plazhe ose brigje rëre kur batica është e ulët. Natyra e bën gati rërën për të.
Ai thotë: “Pjesa më e rëndësishme është se rëra ishte zhytur më parë dhe për këtë arsye është e lagur. Kur e gërvisht me një grabujë jep një kontrast të lartë.”
“Dikur më porositën të krijoja vizatimin me rërë në një park, por ishte krejtësisht i thatë, kështu që na u desh të derdhnim dhe ta spërkatnim vendin me një kamion me ujë”, thotë ai.
Faller punon në zona të ndryshme në Ballkan dhe çdo vend është i ndryshëm. Lumi Danub është i përsosur për artin e rërës, sepse ka shumë rërë përgjatë rrugës së tij.
Ai thotë: “Lumenjtë si Danubi mbartin veçanërisht sasi të mëdha rëre në rrugën e tyre gjarpëruese dhe pas çdo kthese të madhe ose përkuljeje, rëra grumbullohet dhe mund të krijohen brigje rëre ose plazhe.”
Duke punuar përgjatë bregut të Adriatikut dhe brigjeve të lumenjve, Faller duhet të ndjekë ndryshimin e baticave dhe niveleve të ujit në varësi të motit.
Teknika dhe frymëzime
Faller përdor mjete të thjeshta si litarë dhe shkopinj për të bërë vizatime të mëdha. Dronët e ndihmojnë atë të bëjë fotografi dhe të rregullojë dizajnet e tij.
Ai thotë: “Unë krijoj një model gjeometrik bazë duke përdorur busullën e litarit dhe shkopinjtë e vegjël si shënues.”
“Unë e fillova artin me rërë përpara dronëve civilë, kështu që atëherë përdora një shkallë dhe shkopinj të gjatë në të cilat lidhja kamerën ose madje ndonjëherë më duhej të fluturoja me një paraglider ose një aeroplan të vogël në mënyrë që të merrja një pamje të veprës sime artistike që nuk ishte ‘nuk është gjithmonë e lehtë ose e mundur për t’u organizuar apo paguar”, shton ai.
Ai përzien modele gjeometrike me simbole fisnore, të frymëzuara nga kultura të ndryshme. I preferuari i tij është simboli Lulja e Jetës, një formë e bukur që gjendet në shumë tradita.
Lejet e lundrimit
Të bësh art në vende të mbrojtura kërkon leje. Faller punon ngushtë me Ministrinë Kroate të Ekologjisë për ta marrë atë. Gjithashtu, ai merr mbështetje nga partnerët vendas për të organizuar ngjarje si “SAN - Sand Art Neretva Festival” të cilin ai e ka themeluar përgjatë lumit Neretva.
Edhe pse arti i tij është i përkohshëm, ai është ekologjik.
Ai thotë “Zakonisht zonat e mbrojtura janë edhe ato ku natyra është më e bukur dhe e paprekur. Për më shumë, ky lloj arti synon ngritjen e ndërgjegjësimit ekologjik të njerëzve nëpërmjet krijimeve artistike estetike dhe mjeshtërore”.
Përhershmëria dhe thelbi i artit të rërës
Vizatimet me rërë të Fallerit zgjasin vetëm disa orë, por atij i pëlqen kështu. Ai beson se arti nuk duhet të qëndrojë përgjithmonë. Për të, është një mënyrë për të festuar natyrën gjithnjë në ndryshim të jetës.
Ai thotë “Nuk jam dakord që arti duhet të jetë i përhershëm pasi jeta në Tokë është kalimtare. Edhe skulpturat masive prej guri një ditë do të gërryhen në grimca të vogla rëre. Nën presion të madh, rëra do të bëhet kompakte dhe mund të gdhendet përsëri.”
“Në fakt, gjithçka shkon në cikle dhe spirale. Një filozof grek thoshte “panta rei”. Do të thotë -çdo gjë rrjedh-” shton ai.
Një mesazh harmonie me natyrën
Arti i Fallerit nuk është vetëm fotografi e bukur, por ka të bëjë me lidhjen e krijimtarisë me natyrën. Ai dëshiron të tregojë se ne mund të kënaqemi duke bërë art pa dëmtuar mjedisin. Nëpërmjet artit të tij, Faller shpreson që njerëzit të vlerësojnë bukurinë e momentit dhe të kujdesen më shumë për natyrën.
Së fundmi, nuk ka shumë artistë të rërës në Ballkan, por Faller shpreson që më shumë njerëz ta provojnë. Ai sugjeron eksperimentimin me ide të reja dhe formimin e një komuniteti. Faller fton artistë nga vende të ndryshme të botës t’i bashkohen festivalit të tij dhe të mësojnë rreth artit të rërës.
