Çdo orë që një fëmijë shpenzon duke luajtur videolojëra në ditë rrit rrezikun e tyre për çrregullim obsesiv-kompulsiv (OCD) me 13 për qind, sugjeron një studim.
Kishte gjithashtu një korrelacion midis shikimit të përmbajtjes në YouTube dhe OCD - me çdo orë të kaluar të transmetimit të videove të lidhura me një rrezik të rritur prej 11%.
Kalimi i një kohe të gjatë para ekranit në fëmijëri është lidhur nga çdo gjë me çrregullimet e të ngrënit, problemet e shëndetit mendor dhe varësinë nga bixhozi në jetën e mëvonshme.
Megjithatë, ndryshe nga studimet e tjera, hulumtimi i fundit nuk gjeti asnjë lidhje midis shikimit të filmave ose lojës në celular. Studiuesit fajësuan algoritmet e YouTube-s dhe përmbajtjen e lojërave që krijojnë varësi për nxitjen e ndjenjave kompulsive tek adoleshentët.
Shkencëtarët në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko, rekrutuan 9.204 fëmijë të moshës nëntë deri në 10 vjeç.
Në fillim të studimit, secili u anketua se sa kohë kaloi duke luajtur dhe duke shikuar TV.
Dy vjet më vonë, prindërit ose kujdestarët e tyre u thirrën dhe u pyetën nëse fëmija i tyre ishte diagnostikuar me OCD ose kishte shfaqur simptoma në përputhje me gjendjen.
Studiuesit zbuluan se të rinjtë shpenzonin mesatarisht tri orë e 54 minuta para ekraneve çdo ditë. Kjo përjashtonte kohën e kaluar në pajisje në shkolla për qëllime arsimore. Më pas, u zbulua se 405 fëmijë (4.4 përqind) ishin diagnostikuar me OCD.
Analiza tregoi se fëmijët që kalonin më shumë kohë në lojëra video ose video streaming kishin më shumë gjasa të merrnin diagnozën.
Dërgimi i mesazheve, biseda me video dhe koha e kaluar në mediat sociale nuk ishin të lidhura me një rrezik më të lartë, por shkencëtarët paralajmëruan se kjo mund të ketë qenë për shkak se të rinjtë në këtë grupmoshë nuk i përdorin ato shpesh. Rezultatet mund të jenë të ndryshme me adoleshentët më të rritur, thanë studiuesit.
“Edhe pse koha para ekranit mund të ketë përfitime të rëndësishme si edukimi dhe rritja e socializimit, prindërit duhet të jenë të vetëdijshëm për rreziqet e mundshme, veçanërisht për shëndetin mendor”, tha Dr. Jason Nagata, një pediatër në Universitetin e Kalifornisë, San Francisko, i cili udhëhoqi studimin.
Fëmijët që kalojnë shumë kohë duke luajtur video-lojëra raportojnë se ndiejnë nevojën për të luajtur gjithnjë e më shumë dhe nuk janë në gjendje të ndalojnë pavarësisht përpjekjeve. Mendimet ndërhyrëse rreth përmbajtjes së video lojërave mund të zhvillohen në obsesione ose detyrime.
“Varësitë ndaj ekranit shoqërohen me kompulsivitetin dhe humbjen e kontrollit të sjelljes, të cilat janë simptoma thelbësore të OCD-së”, shtoi Nagata.
Për të zbutur rreziqet që lidhen me kohën para ekranit, familjet duhet të bëjnë një ‘plan mediatik’, ku vendosin rregulla dhe kufij, sugjeruan studiuesit.
“Familjet mund të zhvillojnë një plan të përdorimit të medias, i cili mund të përfshijë kohë pa ekran, përfshirë para gjumit”, theksoi Nagata.
Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) rekomandojnë që fëmijët të kalojnë jo më shumë se një deri në dy orë para ekraneve çdo ditë.
Por, vlerësimet aktuale sugjerojnë se moshat nën 18 vjeç kalojnë katër orë e gjashtë minuta duke luajtur video lojëra, duke shikuar TV dhe në mediat sociale çdo ditë – një orë e 20 minuta më shumë se para pandemisë Covid.
OCD është një gjendje e shëndetit mendor që prek rreth 2.5 milionë të rritur amerikanë, e cila zakonisht diagnostikohet para moshës 18-vjeçare. Simptomat përfshijnë mendime të përsëritura të padëshiruara ose të pakëndshme.
Ata me këtë gjendje mund të zhvillojnë gjithashtu sjellje kompulsive - një veprim fizik ose diçka mendore - të cilën ata e bëjnë pa pushim për t’u përpjekur të lehtësojnë mendimet obsesive.
Pacientët diagnostikohen pas një vlerësimi të plotë të shëndetit mendor me mjekët. Trajtimi përfshin terapi të sjelljes dhe mjekim.
